Sigorta Tahkim Nedir?
Güncelleme tarihi: 3 Ara 2023
Sigorta Tahkim Komisyonu Nedir?
14.06.2007 tarih ve 26552 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Sigortacılık Kanunu'nun 30 uncu maddesi ile Sigorta Tahkim Komisyonu kurulmuştur.
Sigorta Tahkim Komisyonu'nun yapısı ve görevleri ile Komisyon Müdürü ve Komisyon Müdür Yardımcılarının nitelikleri, çalışma usul ve esasları, Raportörlerin, Sigorta Hakemlerinin çalışma usul ve esasları, kararların ne şekilde düzenleneceği, Komisyona başvuru esasları, liste tutulmasına ve bütçeye ilişkin esaslar ile katılım ücreti gibi hususlar, 17.08.2007 tarih ve 26616 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelikle belirlenmiştir.
Sigorta Tahkim Komisyonu, sigorta ettiren veya sigorta sözleşmesinden menfaat sağlayan kişiler ile riski üstlenen taraf arasında sigorta sözleşmesinden doğan uyuşmazlıkların çözümü amacıyla Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği nezdinde oluşturulmuştur. Sigortacılık yapan kuruluşlardan, sigorta tahkim sistemine üye olmak isteyenler, durumu yazılı olarak Komisyona bildirmek zorundadır. Sigorta tahkim sistemine üye olan kuruluşlarla uyuşmazlığa düşen kişi, ilgili kuruluşun sisteme üye olduğu tarihten sonra gerçekleşen rizikolar bakımından, uyuşmazlık konusu sözleşmede özel bir hüküm olmasa bile tahkim usulünden faydalanabilir.
Sigorta sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıkların çözümü amacıyla kurulan Sigorta Tahkim Komisyonu, Sigorta Tahkim Komisyonu Başkanlığı ile Komisyon müdür ve müdür yardımcıları, büro müdür ve müdür yardımcıları, raportörler ile diğer çalışanlardan teşekkül eder. Komisyon Başkanlığı, bir Hazine Müsteşarlığı temsilcisi, iki Birlik temsilcisi, bir tüketici derneği temsilcisi ile Müsteşarlıkça belirlenecek bir akademisyen hukukçu temsilcinin katılımı ile oluşur. Sigorta Tahkim Komisyonu'nun merkezi İstanbul'dadır.
Müsteşarlık temsilcisinin asgarî on yıl kamu hizmetinde çalışmış, sigortacılık alanında deneyim sahibi ve en az daire başkanı seviyesinde olması; Birlik temsilcilerinin de Sigortacılık Kanunu'nun 4 üncü maddesinde genel müdür yardımcısı için öngörülen şartlara sahip olması gerekir. Tüketici derneği temsilcisi ise Türkiye çapında en fazla üyeye sahip tüketici derneğinin önereceği üç aday arasından Müsteşarlıkça seçilir. Müsteşarlıkça belirlenecek akademisyen hukukçunun sigorta hukuku, hukuk usulü veya medeni hukuk alanlarından en az birinde yardımcı doçent veya daha üst unvana sahip olması gerekir. Komisyon kendi içinden bir Başkan seçer. Komisyon Başkan ve üyeleri iki yıl için seçilir ve Komisyonda kararlar, üye tamsayısının salt çoğunluğu ile alınır.
Sigorta Tahkim başvuru: Sigorta Tahkim Komisyonu'na Kimler Başvurabilir?
Uyuşmazlık yaşadığınız sigorta kuruluşu, Sigorta Tahkim Komisyonu'na üye ise ve başvuruda bulunduğunuzda sigorta kuruluşu talebinizi tamamen veya kısmen reddettiyse veya talebinize başvuru tarihinden itibaren 15 iş günü (Trafik Sigortasında 15 gün) içinde yazılı olarak cevap vermediyse başvuru formunu eksiksiz doldurup ekindeki belgelerle birlikte Komisyona şahsen ya da postayla başvuruda bulunabilirsiniz. Komisyonun başvurunuzu değerlendirmeye alabilmesi için Zorunlu Sigortalar hariç, uyuşmazlık konusu rizikonun ilgili kuruluşun üyelik tarihinden sonra meydana gelmiş olması gerekmektedir. Zorunlu Sigortalarda ise kuruluşun Komisyonumuza üye olup olmadığına bakılmaksızın, 18.04.2013 tarihinden sonra ortaya çıkan uyuşmazlıklar için Komisyonumuza başvuru yapılabilmektedir.
Sigorta Tahkim Online başvuru
Online Başvuruya ilişkin Notlar :
Komisyon başvurularının, Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmeliğin 16’ıncı maddesinin birinci fıkrası gereği başvuru formuyla birlikte yapılması zorunludur. Başvuru formu ile birlikte yapılmayan başvurular, Komisyon tarafından değerlendirmeye alınamayacaktır. (Online ve fiziki başvuru formları http://www.sigortatahkim.org/index.php?option=com_content&view=article&id=51&Itemid =76 adresi üzerinden temin edilebilmektedir.)
Başvuru formu eksiksiz ve doğru bir şekilde doldurulmalıdır. Formda yer alacağı öngörülen bilgiler “uyuşmazlığın çözümü için gerekli olan bilgi” niteliğinde olduğundan eksik, hatalı veya çelişkili bilgi içeren formlarla yapılan başvurular Komisyon tarafından değerlendirmeye alınamayacaktır.
Online başvuru esnasında girilen bilgiler ile sisteme yüklenen belgeler arasında çelişki bulunması halinde kayıt işlemleri, sisteme yüklenen belgelerde yer alan bilgiler esas alınarak gerçekleştirilecektir.
Vasi, veli, kayyım, yasal danışman, şirket yetkilisi gibi yasal temsilciler veya baroya kayıtlı avukatlar aracılığıyla yapılan başvurularda “başvuru sahibi” için girilecek bilgilerin, adına hareket edilen gerçek veya tüzel kişiye ait bilgiler olması gerekmektedir. Başvuru sahibi olarak, temsil edilen kişi yerine temsilciye ait bilgilerin sisteme girilmesi halinde başvuru, Komisyon tarafından değerlendirmeye alınamayacaktır.
Sistem üzerinden yüklenen belgelerin, kendisi için ayrılan yükleme alanından farklı bir alana yüklenmesi (örneğin; kaza tespit tutanağı için ayrılan yükleme alanına vekaletname yüklenmesi), yapılan başvurunun uyuşmazlığın çözümüne elverişli belge içerip içermediği konusundaki denetimi oldukça zorlaştırmaktadır. Bu kapsamda, ait olduğu alana yüklenmediği gerekçesiyle mevcudiyeti tespit edilemeyen belgeler hakkında yapılacak işlemlerden Sigorta Tahkim Komisyonu’nun sorumluluğu bulunmamaktadır.
Sigortacılık yapan kuruluşa gerekli başvuruların yapıldığını gösterir belgelerin, başvurunun hangi tarihte yapıldığını gösteren belgelerle birlikte sunulması gerekmektedir. Başvuru tarihinin tespitine ilişkin açık bilgi içermeyen (örneğin; yalnızca posta takip kodunun yer aldığı kargo faturası) belgelerle yapılan başvurular, Komisyon tarafından değerlendirmeye alınamayacaktır.
Kanuni ya da ihtiyari temsilciler aracılığıyla yapılan başvuruların, temsil ilişkisinin ispatına yarayan bilgi ve belgelerle birlikte yapılması gerekmektedir. Temsil ilişkisinin tespitine yarayan bilgi ve belgelerle yapılmayan başvurular Komisyon tarafından değerlendirmeye alınamayacaktır.
Mevcut ise “hasar dosya numarasının” başvuru formunda ayrıca belirtilmesi, vekaletname suret harcı makbuzlarının vekaletname ekinde yer alacak şekilde tek bir belge olarak sisteme yüklenmesi ve sisteme yüklenen belgelerde PDF formatının kullanılması Komisyon yetkilileri tarafından gerçekleştirilecek olan incelemelerin etkinliğini artıracaktır.
Baro pulu ödeme entegrasyon çalışmaları tamamlanmak üzere olup, süreç tamamlanana kadar online başvuru yapılmasına müteakiben 7 gün içinde baro pullarının vekalet ile veya dilekçe ile komisyona gönderilmesi önem arz etmektedir.
Başvuru giriş esnasında kişi tespiti için başvuru yapacak kişinin e-devleti ile veya vekilinin e-devlet şifresi ile giriş yapması gerekmektedir.
Sigorta Tahkim başvuru Ücreti
Komisyonumuza başvuruda bulunurken, başvurunuza konu uyuşmazlığın miktarına göre aşağıdaki tabloda belirtilen başvuru ücretini, Ziraat Bankası'nın tüm şubeleri, ATM ve İnternet Şubesinden yapacağınız ödemeler de dahil olmak üzere, Kurum Tahsilat Menüsünü kullanarak Sigorta Tahkim Komisyonu hesabına yatırabilirsiniz. İnternet üzerinden (EFT) yatırılacak başvuru ücretlerinin T.C. Ziraat Bankası Bağlarbaşı Şubesi TR080001000824502567015015 numaralı hesaba yatırılması gerekmektedir (Şube Kodu: 0824). Başvuru ücretini yatırdıktan sonra banka dekontunun bir örneğini gerekli diğer belgelerle birlikte Komisyona ulaştırmayı unutmayınız. - Komisyona yatırılacak ücretlerde aşağıdaki hususlara dikkat edilmesi gerekmektedir. 1- Başvurunuzun hiç bir aşamasında Komisyonca Kredi kartı bilgileriniz istenmemektedir. 2- Komisyona yapılan başvuru sonrasında, uyuşmazlık tutarının arttığı durumlarda ( ıslah ) eksik bir harç görüldüğünde Komisyon yetkili personel veya dosyanın ilgili hakeminin kurumsal mail adresinden tarafınıza bildirim yapılmakta olup, hiç bir surette Komisyon banka hesap numaralarının haricinde bir hesaba ücret istenmemektedir. 3- Bilirkişi görevlendirilmesine karar verildiğinde, kurumsal mail adresimizden tarafınıza ara karar gönderilmektedir. Ara kararı incelendikten sonra bilirkişi ücretinin yatırılması düşünülüyorsa ara kararda belirtilen Sigorta Tahkim Komisyonu hesaplarına yatırmanız gerekmektedir. Yukarıda belirtilen hususlara dikkat edilmesi, aksi bir taleple karşılaştığınızda doğrudan Komisyonla irtibata geçilmesi rica olunur. Ziraat Bankası şubelerinden yatırılan Başvuru ücretlerinden kesinlikle havale masrafı alınmamaktadır. Havale masrafı alındığı takdirde aynı gün içerisinde, ücretin yatırıldığı bankaya başvurarak iadesini talep ediniz.
Uyuşmazlığa Konu Miktar (TL) | Başvuru Ücreti (TL) |
0 - 5.000 | 200 |
5.001 - 10.000 | 450 |
10.001 - 30.000 | 650 |
30001- .... | Uyuşmazlık tutarının %1,5'u ( En az 650TL olmak üzere) |
TEBLİGAT GİDERLERİ : 07.06.2023 tarihinden sonra yapılan başvurularda, başvuru ücretlerine ek tebligat gideri yatırılması gerekmektedir. Bu gider geçerli bir Kayıtlı Elektronik Posta (KEP) adresi beyan eden başvuranlar için 20 TL, geçerli bir Kayıtlı Elektronik Posta (KEP) adresi beyan etmeyen başvuranlar için 70 TL olarak belirlenmiştir.
tahkim dosya sorgulama e-devlet
Sigorta Tahkim Komisyonu Online Başvuru işlemlerini aşağıdaki linkten gerçekleştirebilirsiniz.
Sigorta Tahkim SORGULAMA
Sigorta Tahkim Komisyonu başvurularınızın durumunu aşağıdaki linkten kontrol edebilirsiniz.
Sigorta Tahkim Komisyonu telefon ve iletişim bilgisi
Adres: Altunizade Mah. Kuşbakışı Cad. No:4
Rainbow Plaza Kat:3 34662 Üsküdar/İSTANBUL
Tel:+90 216 651 65 65 (pbx) Faks:+90216 651 42 22
E-posta: bilgi@sigortatahkim.org.tr
Sigorta Tahkim Komisyonu Komisyon Nasıl Çalışır?
Komisyona gidilebilmesi için, sigortacılık yapan kuruluşla uyuşmazlığa düşen kişinin, uyuşmazlığa konu teşkil eden olay ile ilgili olarak sigortacılık yapan kuruluşa gerekli başvuruları yapmış ve talebinin kısmen ya da tamamen olumsuz sonuçlandığını belgelemiş olması gerekir. Sigortacılık yapan kuruluşun, başvuru tarihinden itibaren onbeş iş günü içinde yazılı olarak cevap vermemesi de Komisyona başvuru için yeterlidir. Mahkemeye, Hukuk Muhakemeleri Kanunu çerçevesinde tahkime veya Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun hükümleri uyarınca Tüketici Sorunları Hakem Heyetine intikal etmiş uyuşmazlıklar ile ilgili olarak Komisyona başvuru yapılamaz. Sigortacılık yapan kuruluşla uyuşmazlığa düşen kişinin Komisyona başvurusu, öncelikle raportörler tarafından incelenir. Raportörler en geç onbeş gün içinde incelemelerini tamamlamak zorundadır. Raportörler tarafından çözümlendirilemeyen başvurular sigorta hakemine iletilir. Uyuşmazlığa hangi sigorta hakeminin bakacağı, Komisyon tarafından sigorta hakemi listesinden seçilir. Komisyon, işin niteliğine bağlı olarak en az üç sigorta hakeminden oluşan bir heyet oluşturulmasına karar verebilir. Ancak, uyuşmazlık konusu miktarın onbeş bin Türk Lirası ve üzerinde olduğu durumlarda heyet teşekkülü zorunludur. Heyet kararını çoğunlukla verir. Hakemler, sadece kendilerine verilen evrak üzerinden karar verir. Seçilen sigorta hakemi mücbir nedenler ve umulmayan haller hariç olmak üzere görevi reddedemez. Bununla birlikte, taraflar, Hukuk Muhakemeleri Kanununda yer alan hâkimi ret nedenlerine dayanarak hakemi reddedebilir. Ret talebi Komisyona, durumun öğrenildiği tarihten itibaren en geç beş iş günü içinde bir dilekçeyle yapılır. Ret talebi üzerine Komisyon müdürü, iki tarafın görüşlerini dinledikten sonra bu konuda en geç beş iş günü içinde karar verir. Hakemler, görevlendirildikleri tarihten itibaren en geç dört ay içinde karar vermeye mecburdur. Aksi halde, uyuşmazlık yetkili mahkemece halledilir. Ancak, bu süre tarafların açık ve yazılı muvafakatleriyle uzatılabilir. Hakem, kararını Komisyon müdürüne tevdi eder. Hakem kararı, en geç üç iş günü içinde, Komisyon tarafından taraflara bildirilir ve dosya aslı saklanmak üzere yetkili mahkemeye gönderilir. Uyuşmazlığa düşen taraflar arasında, açık ve yazılı şekilde yapılması gereken sözleşme ile daha yüksek bir tutar belirlenmemişse, hakemin verdiği kırk bin Türk Lirasına kadar olan kararlar her iki taraf için kesindir. Kırk bin Türk Lirasının üzerindeki kararlar için temyize gidilebilir. Ancak tahkim süresinin sona ermesinden sonra karar verilmiş olması, talep edilmemiş birşey hakkında karar verilmiş olması, hakemlerin yetkileri dahilinde olmayan konularda karar vermesi ve hakemlerin, tarafların iddiaları hakkında karar vermemesi durumlarında her halukarda temyiz yolu açıktır.
Hakem Kararlarına Karşı İtiraz Yolu
Sigortacılık Kanunu’nun 30’uncu Maddesinin On İkinci ve On Beşinci Fıkralarında Yer Alan Parasal Sınırların Artırılmasına İlişkin Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ” 28 Şubat 2023 tarihli ve 32118 sayılı Resmî Gazetede yayımlanmış olup yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir. 28 Şubat 2023 tarihinde yürürlüğe giren yasal değişiklikle birlikte, yasanın yürürlüğe girdiği sözkonusu tarihten itibaren sigorta hakemlerince 15.000 Türk Lirası ve daha üzerindeki uyuşmazlıklar hakkında verilen kararlara karşı kararın Komisyonca ilgiliye bildiriminden itibaren on gün içinde bir defaya mahsus olmak üzere Komisyon nezdinde itiraz hakkı tanınmıştır.
Hakem kararına karşı itirazda bulunulabilmesi için kararın 28 Şubat 2023 veya daha sonraki bir tarihte verilmiş olması ve karara konu uyuşmazlığın 15.000 TL veya daha yüksek bir miktarda olması gerekmektedir.
15.000 TL ve daha üzerindeki uyuşmazlıklar hakkında verilen hakem kararları yasayla belirlenen süre içinde itiraz başvurusunda bulunulmaması hâlinde kesinleşir. 238.731 TL’nin üzerindeki uyuşmazlıklar hakkında itiraz üzerine verilen kararlar için taraflar temyize gidebilirler.
İtiraz Süresi
İtirazın hakem kararının ilgiliye bildiriminden itibaren en geç 10 gün içinde Komisyona yapılması gerekmektedir. Süresinde yapılmayan itirazlar hiçbir surette değerlendirmeye alınmayacaktır.
İtiraz süresi hakem kararının ilgili tarafa bildirildiği tarihte başlar ve her bir taraf için bildirim tarihi esas alınarak ayrı ayrı hesaplanır. Hakem kararının ilgili tarafa bildirim tarihi ve itiraz tarihinin belirlenmesinde PTT kayıtları esas alınacaktır. Bunun dışındaki yollarla yapılan itirazlarda (kargo, kurye, şahsen vb.) itirazın süresi içinde Komisyona ulaşması itiraz edenin sorumluluğundadır.
İtiraz Şekli
İtiraz için Komisyonun internet sitesinden temin edilebilecek itiraz başvuru formunun doldurulması, gerekli itiraz başvuru ücretinin Komisyonun banka hesabına yatırılması ve ıslak imzalı itiraz başvuru formu aslı ile itiraz başvuru ücretinin ödendiğini gösteren dekont suretinin 10 günlük itiraz süresi içinde Komisyona ulaştırılması gereklidir.
İtiraz Başvuru Formu
Komisyona itiraz için itiraz başvuru formunun doldurulması ve süresi içinde ıslak imzalı olarak Komisyona gönderilmesi zorunludur. İtiraz başvuru doldurulmadan yapılan itirazlar dikkate alınmayacaktır. İtiraz başvuru formu için tıklayınız.
İtiraz Ücreti
Hakem kararına karşı Komisyona itirazda bulunmak için itiraz başvuru ücretinin Komisyon banka hesabına yatırılması ve ücretin yatırıldığına dair dekont örneğinin itiraz başvuru formu ile birlikte süresi içinde Komisyona ulaştırılması gerekmektedir.
İtiraz ücretleri aşağıdaki gibidir. 24.01.2022 tarihinden geçerli olmak üzere uygulanacak yeni başvuru ücret tarifesi aşağıdadır.
Uyuşmazlığa Konu Miktar (TL) | Başvuru Ücreti (TL) |
0 - 5.000 | 200 |
5.001 - 10.000 | 450 |
10.001 - 30.000 | 650 |
30.001- .... | Uyuşmazlık tutarının %1,5'u ( En az 650 TL olmak üzere) |
İtirazın Hukuki Sürece Etkisi
Süresi içinde ve usulüne uygun şekilde yapılan itiraz 5684 sayılı Kanun’un 30 uncu maddesinin on ikinci fıkrası uyarınca hakem kararının kesinleşmesini önler ve kararın icrasını durdurur.
İtirazların Sonuçlandırılması
Hakem kararlarına karşı Komisyona yapılan itirazlar öncelikle Komisyonda usul yönünden incelenecek ve süresi içinde veya usulüne uygun yapılmayan itirazlar Komisyon itiraz yetkilisi tarafından reddedilerek yatırılan itiraz ücretinin yüzde doksanı ilgiliye iade edilecektir.
İtirazın usulüne uygun yapıldığı görüşüne varıldığı takdirde itiraza konu dosya İtiraz Hakem Heyeti listesinden seçilerek oluşturulan 3 kişilik İtiraz Hakem Heyetine tevdi edilecek ve iki aylık yasal süre içinde karara bağlanacaktır. İtiraz Hakem Heyetince verilen karar Komisyonca taraflara bildirilecektir.
İtiraz Hakem Heyeti Kararının Hukuki Etkisi
40.000 TL’nin üzerindeki uyuşmazlıklar hakkında itiraz üzerine verilen kararlar için tarafların temyize gitme hakları vardır. Bunun dışındaki uyuşmazlıklar bakımından itiraz üzerine verilen karar kesindir.
Sigorta Tahkim Komisyonu kararları örnekleri
KASKO POLİÇESİNDEN DOĞAN UYUŞMAZLIKLARA İLİŞKİN KARAR
29.05.2023 Tarih ve K-2023/156061 Sayılı Hakem Kararı
4.1. Değerlendirme
Huzurdaki başvuru davalı sigorta şirketi tarafından Kasko poliçesi tanzim edilen başvuru sahibine ait xxx plakalı araçta pert işlemi uygulandığı, yargılama öncesi davalı sigorta şirketi tarafından pert işlemi adına ödenen tutarın yetersiz olduğu belirtilip, pert işlem farkından kaynaklı zararının davalı sigorta şirketinden tahsili talebine ilişkindir. Kasko Sigortası, bir mal sigortası olup, kanunda zarar sigortaları başlığı altında düzenlenmiştir. Mal sigortalarında, sigortalı ile sigortacı arasında gerek rizikonun niteliği ve gerekse tazminat miktarı bakımından bir uyuşmazlık çıktığı takdirde, bu uyuşmazlıkların giderilmesinde, öncelikle sigorta poliçesindeki, yasanın emredici hükümlerine aykırı olmayan genel ve özel şart hükümlerinden, bu hükümlerde boşluk olduğu takdirde TTK’nın sigorta hukukuna ilişkin ve mal sigortalarına ilişkin genel hükümlerinden ve yine boşluk bulunması halinde TTK Md 1451 hükmü gereğince TBK hükümlerinden yararlanılması gerekmektedir. Kasko Sigorta Poliçesinin teminat kapsamını belirleyen Kasko Sigortası Genel Şartları (KSGŞ) A.1 maddesine göre gerek hareket gerekse durma halinde iken, sigortalının ya da aracı kullananın iradesi dışında, araca, ani ve harici etkiler neticesi sabit veya hareketli bir cismin çarpması ya da aracın böyle bir cisme çarpması, müsademesi, devrilmesi, düşmesi, yuvarlanması gibi kazalar ile üçüncü kişilerin kötü niyet ve muziplikle yaptıkları hareketler sonucu oluşan maddi zararlar bu sigortanın teminatı kapsamındadır. Huzurdaki yargılama ile talep olunan zararın tazmini adına, başvuru sahibi tarafından yargılama öncesi davalı sigorta şirketine usulüne uygun başvuru yapıldığı, tarafların aktif ve pasif husumet ehliyetlerinin bulunduğu, dava şartlarının mevcut olduğu anlaşılmış ve başvurunun esasına geçilmiştir. Taraflar arasındaki ihtilafın çözümü teknik bilgiyi gerektirdiğinden, hakemliğimizce alınan ara kararla bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiştir. Sistem üzerinden atanan bilirkişi tarafından tanzim edilen raporda özetle;
➢ Başvuru sahibine ait xxx plakalı araca, 17.07.2022 tarihinde meydana gelen trafik kazasına bağlı olarak, pert işlemi uygulandığı, aracın tespit edilen rayiç değeri ve sovtaj bedeli dikkate alındığında davalı sigorta kuruluşu tarafından ödenmesi gereken toplam tutarın 195.000 TL olduğu, işbu zararının tazmini adına davalı sigorta şirketi tarafından yargılama öncesi 195.000 TL ödeme yapıldığı, bu bağlamda davalı sigorta şirketinin rapor tarihi itibariyle pert işlemine yönelik bakiye sorumluluğunun kalmadığı hususu tespit edilmiştir. 7 Hakemliğimizce alınan ara karar uyarınca, bilirkişi raporu tarafların e-posta hesaplarına tebliğ edilmiştir. Tebliğ işlemi akabinde; ➢ Başvuru sahibi vekili tarafından, kendilerine verilen kesin süre zarfında rapora karşı itiraz/beyan dilekçesi sunulmamıştır.
➢ Davalı sigorta şirketi vekili tarafından, kendilerine verilen kesin süre zarfında rapora karşı beyan dilekçesi sunulmuş, başvurunun reddi talep edilmiştir. Hakemliğimizce yapılan incelemede yasal mevzuata uygun, denetime ve hüküm kurmaya elverişli bulunan bilirkişi raporuna iştirak edilmiş, dosya kapsamındaki bilgi ve belgeler ile bağlı kalınarak ilgili mevzuat çerçevesinde uyuşmazlık hakkında karara varılmış ve yargılamaya son verilmiştir.
4.2. Gerekçeli Karar
Başvuru sahibine ait araçta, söz konusu trafik kazası nedeni ile meydana gelen zararının tazmini hususunda KTK, BK. TTK, SK., Trafik Sigortası Genel Şartları ve yüksek yargı içtihatları uyarınca, davalı sigorta şirketi sorumlu olmakla beraber, hakemliğimizce alınan bilirkişi raporunda başvuru sahibine ait xxx plakalı araçta 17.07.2022 tarihinde meydana gelen trafik kazasına bağlı olarak, başvuru sahibi tarafından talep edilen pert farkı bedelinin yargılama öncesi davalı sigorta şirketi tarafından tazmin edildiği hususları tespit edildiğinden, başvuru sahibinin asıl alacağa yönelik taleplerinin reddine karar verilmiştir. Başvuru sahibi tarafından yargılama öncesinde ve yargılama safhasında sarf edilen yargılama giderlerinin, asıl alacağa ilişkin taleplerin reddine bağlı olarak, başvuru sahibi üzerinde bırakılmasına verilmesine karar verilmiştir. 19.01.2016 tarih ve 29598 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 6. maddesinde başvuru sahibi vekili lehine hükmedilecek vekalet ücretlerinin de 1/5 olarak belirlenmesi istenmişse de 5684 sayılı Kanun’un 30 uncu maddesinde değişiklik yapan 6327 sayılı Kanunun 58. maddesinin son fıkrası “Talebi kısmen ya da tamamen reddedilenler aleyhine hükmolunacak vekâlet ücreti, Avukatlık Asgarî Ücret Tarifesinde belirlenen vekâlet ücretinin beşte biridir.” hükmüne haizdir. İşbu maddenin gerekçesinde başvuru sahibinin yüksek vekalet ücretine maruz bırakılmaması amaçlandığından bu husus gözetilerek hüküm tesis edilmiştir.
5. KARAR
Yapılan değerlendirmeler ve belirtilen gerekçeler neticesinde,
1- Başvuru sahibinin talebinin reddine,
2- Başvuru sahibi tarafından sarf edilen yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
3- Davalı sigorta şirketi, vekil ile temsil edildiğinden reddedilen tutar üzerinden AAÜT ve S.K. uyarınca hesaplanan, 1.600,20 TL ilam vekâlet ücretinin, başvuru sahibinden alınıp davalı sigorta şirketine verilmesine, Sigortacılık Kanunu Md.30/12 hükmü gereği, KESİN OLARAK karar verilmiştir.
SİGORTACILIKTA TAHKİME İLİŞKİN YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, sigorta ettiren veya sigorta sözleşmesinden menfaat sağlayan kişiler ile riski üstlenen taraf arasında sigorta sözleşmesinden doğan uyuşmazlıkların çözümü amacıyla 5684 sayılı Sigortacılık Kanununda öngörülen tahkim sistemine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Sigorta Tahkim Komisyonu, Komisyon üyeleri, Komisyon müdürü ve Komisyon müdür yardımcıları, büro müdür ve müdür yardımcıları, sigorta raportörleri ve diğer personel, sigorta hakemleri, (Ek ibare:RG-24/7/2013-28717)(4)itiraz hakem heyetleri, itiraz yetkilisi Sigorta Tahkim Sistemine üye olan sigorta şirketleri ile (Değişik ibare:RG-19/1/2016-29598)13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu hükümleri ile özel kanunları uyarınca sigorta sözleşmesi yapan diğer kuruluşlar bu Yönetmelik kapsamındadır.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 3/6/2007 tarihli ve 5684 sayılı Sigortacılık Kanununun 30 uncu maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) (Ek:RG-18/4/2019-30749) (Mülga:RG-10/8/2021-31564)
b) (Ek:RG-18/4/2019-30749) (Mülga:RG-10/8/2021-31564)
c) Birlik: Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliğini,
ç) Kanun: Sigortacılık Kanununu,
d) Komisyon: Sigorta Tahkim Komisyonunu,
e) Komisyon Başkanlığı: Komisyonun işleyişi ile ilgili kararları almaya yetkili birimi,
f) (Değişik:RG-7/6/2023-32214) Hakem Listesi: Sigorta ve itiraz hakemleri listesini,
g) (Mülga:RG-18/4/2019-30749)
ğ) Sigorta hakemi: Sigorta ettiren veya sigorta sözleşmesinden menfaat sağlayan kişiler ile riski üstlenen taraf arasında sigorta sözleşmesinden doğan uyuşmazlıkları çözen kişiyi,
h) (Değişik:RG-7/6/2023-32214) Raportör: Sigorta ettiren veya sigorta sözleşmesinden menfaat sağlayan kişiler ile riski üstlenen taraf arasında sigorta sözleşmesinden doğan uyuşmazlıkların çözümü amacıyla Komisyona intikal etmiş başvurular üzerinde ön incelemeyi yapan kişiyi,
ı) (Ek:RG-24/7/2013-28717)(4)İtiraz hakem heyeti: Sigorta hakem kararlarına karşı yapılan itiraz talebini incelemek üzere Komisyon tarafından oluşturulan üç kişilik hakem heyetini,
i) (Ek:RG-24/7/2013-28717)(4) İtiraz yetkilisi: itiraz hakem heyetine intikal etmiş dosyalar üzerindeki ön incelemeyi yapan kişiyi,
j) (Ek:RG-10/8/2021-31564) Kurum: Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumunu,
k) (Ek:RG-10/8/2021-31564) Kurul: Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurulunu,
l) (Ek:RG-7/6/2023-32214) Bilirkişi Listesi: Komisyon nezdinde tutulan bilirkişi listesini,
m) (Ek:RG-7/6/2023-32214) Kurum meslek personeli: Kanun ve 47 sayılı Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumunun Teşkilat ve Görevleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile Kuruma verilen görevlerin gerektirdiği sürekli görev ve hizmetleri yürüten sigortacılık uzmanları ve sigortacılık uzman yardımcılarını,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Sigorta Tahkim Komisyonunun Teşkilatı ve İşleyişi
Sigorta Tahkim Komisyonunun teşkilatı
MADDE 5 – (1) Sigorta sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıkların çözümü amacıyla Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği bünyesinde kurulan Sigorta Tahkim Komisyonu, Sigorta Tahkim Komisyonu Başkanlığı ile komisyon müdür ve müdür yardımcıları, büro müdür ve müdür yardımcıları, raportörler ile diğer çalışanlardan teşekkül eder.
(2) Sigorta Tahkim Komisyonu Başkanlığı, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesini takiben bir ay içinde oluşturulur. Komisyon Başkanlığının oluşturulmasından itibaren bir ay içinde komisyon müdür ve müdür yardımcıları atanır.
(3) Komisyon Başkanlığı, bir (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564)Kurum temsilcisi, iki Birlik temsilcisi, bir tüketici derneği temsilcisi ile (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564) Kurum tarafından belirlenecek bir akademisyen hukukçu temsilcinin katılımı ile oluşur. Sigorta Tahkim Komisyonunun merkezi İstanbul’dadır.
(4) Komisyon Başkanlığı üyeleri iki yıl için seçilir. Herhangi bir üyeliğin boşalması durumunda, eski üyenin görev süresini tamamlamak üzere aynı usulle yeni üye atanır. Komisyon Başkanlığı üyelerinin Kanunun 3 üncü maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendinin dördüncü alt bendinde yer alan suçlardan dolayı hüküm giymemiş, konkordato ilan ve iflas etmemiş olması gerekir.
(5) Tüketici derneği temsilcisi, Türkiye çapında en fazla üyeye sahip tüketici derneğinin önereceği üç aday arasından (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564) Kurum tarafından seçilir. En fazla üyeye sahip tüketici derneğinin tespiti için her atamada İçişleri Bakanlığından görüş alınır. Konuya ilişkin olarak yapılan itirazlar noter tasdikli üye kayıt defterlerinin ibrazı istenerek sonuçlandırılır.
(6) Tüketici derneği adaylarının uygunluğunun değerlendirilebilmesi için hazırlanan ve (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564)Kuruma gönderilen aday dosyaları; adayların özgeçmişini, son altı ay içinde alınmış adli sicil belgesini, konkordato ilan ve iflas etmediğini gösterir belgeleri ve aday gösterilme nedenini içerir. (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564) Kurum tarafından adayların kabul görmemesi halinde, durum onbeş gün içinde aynı şartlarla tekrar aday belirlenmesi için ilgili derneğe bildirilir.
(7) (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564) Kurum tarafından belirlenecek akademisyen hukukçunun sigorta hukuku, hukuk usulü veya medeni hukuk alanlarından en az birinde (Değişik ibare:RG-18/4/2019-30749) doktor öğretim üyesi veya daha üst ünvana sahip olması gerekir.
(8) Komisyon Başkanlığı, üye tamsayısının salt çoğunluğu ile toplanır ve yapılacak ilk toplantıda kendi içinden başkan ve istenirse başkan yardımcılarını seçer. Komisyon başkanının izin, hastalık, yurt içi veya yurt dışı görevlendirme ve görevden alınma hallerinde varsa başkan yardımcısı, yoksa seçilecek üyelerden birisi başkana vekalet eder.
(9) Komisyon Başkanlığı, görevlerini yerine getirirken yapılacak çalışmalar ile ilgili olarak üyelerinden birine ya da bir kaçına görev verebilir ve görevlendirme yapıldığında belirli bir süre sonunda görevli üyelerin Komisyon Başkanlığına rapor sunması gerekir.
Komisyon Başkanlığının görevleri
MADDE 6 (1) – (1) Sigorta Tahkim Komisyonu Başkanlığı bu Yönetmelikteki diğer hükümler saklı kalmak kaydıyla aşağıdaki görevleri yerine getirir.
a) Kanunun 30 uncu maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan görevleri yapmak.
b) Raportörler ve diğer personeli atamak.
c) Sigorta hakem başvurularını değerlendirerek uygun görülenlerin kabulü için durumu (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564) Kuruma bildirmek.
ç) (Değişik:RG-7/6/2023-32214) Hakem ve Bilirkişi Listesini tutmak.
d) Uyuşmazlığın çözümü için sigorta hakemi seçilmesi ve gerektiğinde hakem (Ek ibare:RG-7/6/2023-32214)ve itiraz hakem heyeti oluşturulmasının bu Yönetmelik hükümleri çerçevesinde ve doğru bir biçimde gerçekleşmesini sağlayacak mekanizmaları kurmak ve bunun denetimini sağlamak.
e) (Ek:RG-24/7/2013-28717) (Mülga:RG-7/6/2023-32214)
f)(1) Hakem ücretini ödemek.
g) (1)Büro açılmasına karar vermek.
ğ) (1)Komisyon müdür ve müdür yardımcıları ile Büro müdürü ve müdür yardımcılarına verilecek görevleri belirlemek.
h) (1)(Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564) Kurum tarafından verilen diğer görevleri yerine getirmek.
ı) (Ek:RG-7/6/2023-32214) Bilirkişi Listesine kayıt için Komisyona yapılan başvuruları değerlendirerek şartları sağlayanların listeye kaydı için gerekli işlemleri tesis etmek.
i) (Ek:RG-7/6/2023-32214) Mevzuatın öngördüğü ilanları yayımlamak.
j) (Ek:RG-7/6/2023-32214) Başvuruların elektronik ortamda yapılabilmesini teminen gerekli bilgi işlem altyapısını tesis etmek.
(2) Komisyon, işin niteliği gereği bizzat kendisi yapması gerekenler hariç olmak üzere, işlerin ifası için Komisyon müdürüne veya büro müdürüne yetki verebilir.
(3) Komisyon Başkanlığı, gerek gördüğü hallerde, uyuşmazlık konusunda tahkime gidilmeden önce ön bilgi vermek amacıyla danışmanlık hizmeti sağlayacak bir mekanizma oluşturabilir.
Komisyon müdür ve müdür yardımcıları
MADDE 7 – (1) Komisyon müdür ve müdür yardımcıları Komisyon Başkanlığı tarafından atanır. Atama yapıldıktan sonra durum en geç on iş günü içinde (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564) Kuruma yazılı olarak bildirilir.
(2) Sigorta şirketlerinin, reasürans şirketlerinin, sigortacılık yapan diğer kuruluşların, sigorta eksperlerinin, sigorta acentelerinin ve brokerlerin ortakları, yönetim ve denetiminde bulunan kişiler ve bunlar adına imza atmaya yetkili olanlar ile tüm bu kuruluşlarda meslekî faaliyette bulunanlar ve sigorta eksperleri, sigorta acenteleri ve brokerler Komisyon müdür ve müdür yardımcılığı yapamaz.
(3) Komisyon müdürü aşağıdaki görevleri yerine getirir.
a) Raportör ve diğer personel ihtiyacını, sistemin sağlıklı bir biçimde çalışmasına imkan verecek şekilde tespit etmek.
b) Personel alımı ile ilgili gerekli işlemleri yürütmek.
c) Atanacak raportör ve diğer personelin gerekli şartları haiz olup olmadığını inceleyerek uygun olanları gerekli tüm bilgi ve belgelerle birlikte Komisyon Başkanlığına sunmak.
ç) Hakemlerin reddi taleplerini incelemek.
d) (Değişik:RG-19/1/2016-29598) Hakem kararlarını en geç üç iş gününde taraflara bildirmek (Mülga ibare:RG-10/8/2021-31564).
e) Hakemlik ücreti, Komisyona başvuru ücreti ve üyeliğe katılma payının belirlenmesinde (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564) Kuruma görüş bildirmek.
f) Komisyon Başkanlığınca kendisine verilen görevleri yapmak.
(4) Komisyon müdür ve müdür yardımcılarının görev süresi ve ücreti Komisyon Başkanlığı tarafından belirlenir. Komisyon müdürünün herhangi bir nedenle görevinden ayrılması durumunda en geç iki hafta içinde Komisyon Başkanlığınca yeni bir müdür atanır. Komisyon müdürünün izin, hastalık, yurt içi veya yurt dışı görevlendirme ve görevden alınma hallerinde Komisyon Başkanlığınca belirlenen müdür yardımcısı müdüre vekalet eder.
(5) Birden fazla Komisyon müdür yardımcısının atandığı durumlarda, müdür yardımcılarının en az birinin sigortacılık veya sigortacılık tekniği ile ilgili konulardan sorumlu olması gerekir. Sigortacılık veya sigortacılık tekniği ile ilgili konularda çalışan Komisyon müdür yardımcısında en az iki yıllık sigortacılık deneyimi aranır.
Raportör ve itiraz yetkilisi
MADDE 8-(Başlığı ile Birlikte Değişik:RG-7/6/2023-32214)
(1) Atanacak raportör ve itiraz yetkilisinin;
a) Malî güç dışında sigorta şirketi ve reasürans şirketi kurucularında aranan nitelikleri taşıması,
b) En az dört yıllık yüksek okul mezunu olması,
c) Sigorta hukukunda en az iki yıl veya sigortacılıkta en az beş yıl deneyimi olması,
gerekir.
(2) Raportörler ve itiraz yetkililerinin görev süresi ve ücreti Komisyon Başkanlığı tarafından belirlenir.
(3) Sigorta sözleşmesinden doğan uyuşmazlıkların çözümüne ilişkin ilk inceleme raportör tarafından yerine getirilir. İtiraz hakem heyetine intikal etmiş dosyalar üzerindeki ilk inceleme itiraz yetkilisi tarafından yerine getirilir. Ancak Raportör ve itiraz yetkilisi uyuşmazlığın esasına dair karar veremez. Raportörler ve itiraz yetkilileri, incelemelerini on beş gün içinde tamamlamak zorundadır. Raportörler hayat ve hayat dışı sigorta gruplarından sadece birinde faaliyet gösterir.
Diğer personel
MADDE 9 – (1) Komisyon Başkanlığı tarafından, gerek duyulan alanlarda çalıştırılmak üzere ve sistemin sağlıklı biçimde çalışmasına imkan verecek şekilde personel istihdam edilir.
Büro
MADDE 10 – (1) Komisyon Başkanlığı, uyuşmazlık başvurularının yoğunlaştığı bölgeleri tespit ederek gerekli görülen yerlerde Büro açmaya yetkilidir. Büro, ihtiyaca göre il merkezlerinde kurulabileceği gibi coğrafi açıdan yakın iller birleştirilerek bölgesel bürolar da kurulabilir. Bölgesel büroların merkezi Komisyon Başkanlığı tarafından belirlenir.
(2) Büro kurulmasına karar verilmesinin ardından, bir hafta içinde Büronun faaliyetlerini yürütmek üzere bir Büro müdürü ve gerekli görülen hallerde müdür yardımcısı atanır. Komisyon müdürü ile aynı nitelikleri taşıyan Büro müdürü, atanmasının ardından Komisyon Başkanlığınca yetki ve yükümlülükleri konusunda bilgilendirilir.
(3) Büroda yeteri kadar raportör ve personel çalıştırılır.
(4) Büronun tüm gelir ve giderleri Komisyonun bütçesine dahildir. Açılan her büro için belirli dönemler dahilinde ve Komisyon Başkanlığı tarafından izin verilen amaçlarla kullanılabilecek şekilde kaynak tahsis edilir.
Komisyonun gelir ve giderleri
MADDE 11 – (1) (Değişik:RG-24/7/2013-28717)(4) Komisyonun gelirleri; tahkim sistemine üye olmak isteyenler ile Kanunun 30 uncu maddesinin birinci fıkrası gereği ilgili uyuşmazlık için tahkim sisteminde yer alması öngörülen risk üstlenicilerden alınacak katılma payı, uyuşmazlık çözümü için Komisyona başvuracaklardan alınacak başvuru ücreti, Kanunun 14 üncü maddesinin yedinci fıkrası uyarınca Güvence Hesabından yapılacak katkı payı, hibe ve diğer gelirlerdir.
(2) (Değişik:RG-24/7/2013-28717)(4) Katılma payı; Kanunun 30 uncu maddesinin birinci fıkrası gereği ilgili uyuşmazlık için tahkim sisteminde yer alan risk üstlenicilerden alınacak dosya başı katılım payı ile tahkim sistemine üye olanlardan yılda bir defa alınacak sabit katılım payı ve dosya başına alınacak katılım payından oluşur. Ancak, üye olanlardan dosya başına alınacak katılım payı, her üye için bir yıl içinde gerçekleşen ve çözümü için sigorta hakemine intikal eden otuz dosyadan sonra başlar. Dosya başına alınacak katılım payında, bir yıllık süre takvim yılına göre belirlenir. Ancak, ilk üyelikte sürenin bir yıldan az olması halinde, dosya başına hesaplanacak katılım payına ilişkin düzenleme Komisyon tarafından yapılır.
(3) Komisyon Başkanlığının görüşü alınarak (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564) Kurum tarafından belirlenecek başvuru ücreti, katılım payı ile sigorta hakemlerinin ücretleri Ocak ve Temmuz ayları itibariyle gözden geçirilerek gerektiğinde revize edilir.
(4) Komisyonun giderleri; işletme giderleri, Komisyon üyelerine ödenen aylık ücretler ve diğer ödemeler, raportör (Ek ibare:RG-24/7/2013-28717)(4)ve itiraz yetkilisiücretleri, komisyon ve büro müdür ve müdür yardımcıları ile diğer personelin ücretleri ve özlük haklarına ilişkin diğer ödemeler, sigorta hakem ücretleri ve diğer giderlerdir.
Komisyon bütçesi
MADDE 12 – (1) Yıllık olarak hazırlanan bütçe, Komisyon Başkanlığı tarafından her yıl en geç Kasım ayının onbeşine kadar Birliğe sunulur.
(2) Komisyonun bütçesinin yetersiz kaldığı ve yeni kaynağa ihtiyaç duyulması halinde Birlikten veya Güvence Hesabından yeni kaynak aktarımı talebinde bulunulabilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Sigorta Tahkim Sistemi
Sigorta hakemleri
MADDE 13 – (Değişik:RG-18/4/2019-30749)
(1) Kanunun 30 uncu maddesinin sekizinci fıkrasında belirtilen niteliklere sahip olan ve sigorta hakemi olmak isteyen kişiler, gerekli şartları taşıdıklarını gösterir belgelerle birlikte Listeye kaydolmak için Komisyona başvurur. Hakem olmak isteyen kişinin ikametgâhı bir büronun görev alanı içinde kalıyorsa Komisyona başvuru büro aracılığıyla olur.
(2) Sigorta hakemliği başvuruları, sigortacılık alanındaki uzmanlıkları belirtilmek suretiyle yapılır. Bir kişi birden fazla uzmanlık alanı belirtebilir.
(3) Kanunun 30 uncu maddesinin sekizinci fıkrasının (c) bendi uyarınca sigorta hakemlerinde aranacak deneyim şartının belirlenmesinde aşağıdaki ölçütler esas alınır:
a) Sigorta hukukunda en az beş yıl veya sigortacılıkta en az on yıl deneyim sahibi olunması ve bu deneyimin kesintisiz olması gerekir.
b) (Değişik:RG-7/6/2023-32214) Sigortacılıkta en az on yıl kesintisiz deneyim şartının sağlanmasında;
1) Kurum meslek personeli ile sigortacılığa ilişkin düzenleme, denetleme ve uygulama alanlarında grup başkanı, daire başkanı veya başkan yardımcısı unvanları ile görev yapan Kurum personelinin,
2) Sigorta, reasürans ve sigorta teminatı veren emeklilik şirketlerinde, Birlikte, sigortacılıkla ilgili özellikli kuruluşlarda ve özel kanunlarına göre sigortacılık faaliyetinde bulunan diğer kuruluşlarda genel müdür, genel müdür yardımcısı, genel sekreter, genel sekreter yardımcısı, kuruluş müdürü ve kuruluş müdür yardımcısı unvanlarıyla görev yapan yöneticiler ile başka unvanlarla anılsa dahi yetki ve görevleri itibarıyla bunlara denk konumlarda görev yapan diğer yöneticilerin,
3) (2) numaralı alt bentte sayılan şirket, Birlik ve kuruluşların; hukuk, hasar, aktüerya, risk kabul, teknik muhasebe, reasürans veya iç sistemler birimlerinden en az birinde asli iş süreçlerinin icra veya kontrolünde görevli personelin,
4) Üniversitelerde sigortacılık ve aktüerya alanında öğretim üyesi olarak ders veren ve akademik çalışması bulunanların,
bu görevlerde geçirdikleri süreler değerlendirmeye alınır.
c) (Değişik:RG-7/6/2023-32214) Sigorta hukukunda en az beş yıl deneyim sahibi kabul edilecekler;
1) Sigorta sözleşmelerinden kaynaklanan uyuşmazlıkları çözmekle görevli adli yargı mahkemelerinde hâkim olarak görev yapmış olanları,
2) Kurul Başkan ve üyelerini, Kurum avukatlarını veya hukuk fakültesi mezunu Kurum meslek personeli ile sigortacılığa ilişkin düzenleme, denetleme ve uygulama alanlarında grup başkanı, daire başkanı veya başkan yardımcısı unvanları ile görev yapan hukuk fakültesi mezunu Kurum personelini,
3) Sigorta sözleşmelerinden kaynaklanan ve adli yargı mahkemelerinde görülen uyuşmazlıklarda fiilen vekillik yapmış olan avukatları,
4) Üniversitelerde sigorta hukuku ve ticaret hukuku alanlarında öğretim üyesi olarak ders veren ve akademik çalışması bulunanları,
kapsar.
ç) Meslek öncesi eğitim ve staj, fiili süre hesabında dikkate alınmaz. Vekâlet ilişkisinde (Mülga ibare:RG-7/6/2023-32214) acente takibi, icra ve ceza davalarıyla ilgilenenler ile sigorta hukuku dışında danışmanlık hizmeti verenlerin bu faaliyetleri deneyim şartının belirlenmesinde kabul edilmez.
d) Öğretim üyelerinin sigorta hakemliğine ilişkin yeterliliği; sigortacılıkla (Ek ibare:RG-10/8/2021-31564)veya sigorta hukuku ile ilgili çalışmaları ve yayınları ile verdiği dersler göz önünde bulundurularak değerlendirilir.
e) Zorunlu haller nedeniyle (askerlik, doğum, hastalık ve benzeri sebeplerle ücretsiz izin, resmi görev, yurt dışı yüksek lisans) mesleki faaliyete ara verilmiş olması deneyime etki edecek şekilde ara verilmiş sürelerden sayılmaz. Zorunlu haller nedeniyle ara verme süresi her hâlükârda 2 yılı aşamaz.
f) Zorunlu haller dâhil sigorta hukukunda kesintisiz 3 yıl ve üzeri ara verme, sigortacılıkta ise kesintisiz 5 yıl ve üzeri ara verme, mesleki deneyime etki edecek süre olarak kabul edilir.
g) (Değişik:RG-7/6/2023-32214) Farklı zamanlarda sigortacılık ve sigorta hukuku alanlarının her ikisinde de deneyimi olanların toplam deneyim süresi yeterliliği, fiili deneyimin son bir yılında deneyim süresi fazla alanın tabi olduğu asgari süreye göre tespit edilir.
Sigorta hakemliği sınavı
MADDE 13/A – (Ek:RG-18/4/2019-30749)
(1) (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564) Kurum tarafından yapılacak veya yaptırılacak sınavda başarılı olanlar sigorta hakemliği için Komisyona başvurabilir. (Mülga cümle:RG-7/6/2023-32214) (Mülga cümle:RG-10/8/2021-31564)
(2) Sınava başvuru için sunulan belgelerin güncel olması gerekmekte olup daha önce başvurulan hakemlik sınavları için verilmiş olan belgeler dikkate alınmaz. Adaylar öncelikle başvuru için gerekli şartları taşıdıklarını gösterir aşağıda yer alan belgeleri Sigorta Tahkim Komisyonuna sunar:
a) Sigorta Tahkim Komisyonu internet sitesinden indirilen başvuru formu.
b) Özet olarak özgeçmişi belirtir imzalı beyan.
c) Deneyim şartının belirlenmesi için, ilgili kuruluşta çalıştığına ilişkin sosyal güvenlik kaydı yanında, kuruluşta çalıştığı dönemlerde hangi görevleri hangi süreler içinde yaptığını görev, yetki ve sorumluluğu gösterecek şekilde ilgili kuruluşun yetkili temsilcisinin imzasını taşıyan yazı.
ç) En son mezun olunan yüksekokula ait diplomanın noter tasdikli örneği.
d) Konkordato ilan ve iflas etmemiş olduklarına dair belge.
e) 5684 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendinin (3) numaralı alt bendinde belirtilen durumu sağladığına dair imzalı beyanı.
f) 5684 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendinin (4) numaralı alt bendindeki suçlardan mahkûm olmadığına dair arşiv kaydını içeren adli sicil belgesi.
g) Nüfus cüzdanı örneği.
ğ) (Değişik:RG-7/6/2023-32214) 13 üncü maddede öngörülen deneyimin ispatına ilişkin belgeler.
h) Serbest çalışan avukatların, takip ettikleri davalara ilişkin mahkeme ve dosya numaraları ile her yıla ait sigorta konulu en az (Değişik ibare:RG-7/6/2023-32214)on beş davanın (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564)hükmü veya Tüketici Hakem Heyetleri ya da Komisyonda görülen uyuşmazlıklara ilişkin karar örnekleri.
ı) (Ek:RG-15/6/2019-30802) (Mülga:RG-7/6/2023-32214)
i) Terör suçlarıyla ilgili hakkında soruşturma bulunmadığına dair savcılıktan alınacak belge.
(3) Sınava girmek isteyen adayların; öncelikle, başvuru için gerekli olan ve ikinci fıkrada belirtilen evrakları Sigorta Tahkim Komisyonuna iletmeleri gerekmektedir.
(4) Sigorta Tahkim Komisyonu başvuruları inceler ve sınava girebileceklere ilişkin nihai karar Aday Değerlendirme Komisyonu tarafından verilir. Aday Değerlendirme Komisyonu tarafından hazırlanan nihai başvuru listesi Sigortacılık Eğitim Merkezi (SEGEM)’ne bildirilir.
(5) Aday Değerlendirme Komisyonu; Sigorta Tahkim Komisyonundan iki temsilci, SEGEM’den bir temsilci ve (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564)Kurumdan iki temsilci olmak üzere toplam beş temsilciden oluşur.
(6) İtirazlar Sigorta Tahkim Komisyonuna yapılır ve Aday Değerlendirme Komisyonu tarafından değerlendirilerek karara bağlanır.
(7) Başvurusu kabul edilen adaylar, SEGEM’in internet sitesinde yer alan Sigorta Hakemliği Sınavı Başvuru ve Uygulama Kılavuzunda belirtilen usul ve esaslara göre sınav başvurusunu SEGEM’e yapar.
(8) (Ek:RG-10/8/2021-31564) Noter tasdikli belge istenen durumlarda belgenin aslını düzenleyen kurum tarafından tasdikli veya e-devlet üzerinden alınmış örneği de sınava giriş için kabul edilebilir. Verilen belgenin gerçeği yansıtmadığı anlaşılırsa, yapılacak diğer hukuki ve cezai işlemler saklı olmak üzere, aday sınavda başarılı olsa bile sınavı geçersiz sayılır ve bir daha hakemlik sınavına kabul edilmez.
Sınav kapsamı ve atanma usulü
MADDE 13/B – (Ek:RG-18/4/2019-30749)
(1) Sınav soruları çeşitli üniversitelerin ilgili bölümlerinden temin edilmek suretiyle SEGEM tarafından hazırlanır. Sınav 50 adet çoktan seçmeli (5 seçenekli) sorudan oluşacak olup konu başlıkları ve konu başına soru sayıları aşağıdaki gibidir:
Konu başlıkları | Soru sayısı |
Medeni Hukuk (Başlangıç hükümleri ve Kişiler Hukuku) | 5 |
Borçlar Kanunu (Genel Hükümler) | 5 |
Ticaret Hukuku (Başlangıç Hükümleri ve Ticari İşletme) | 5 |
Medeni Usul Hukuku | 10 |
Sigortacılık Uygulamaları ve Sigorta Mevzuatı (Türk Ticaret Kanunu 6. Kitap, 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu ve İkincil Mevzuat) | 25 |
(2) Sınav sonuçları SEGEM’in internet sayfasında açıklanır. Sınavda 4 yanlış 1 doğruyu götürecek ve adayın “net doğru” sayısı 2 ile çarpılarak puanı buna göre hesaplanacaktır. Sınav sonucunda 70 ve üzeri puan alan adaylardan puan sıralamasına göre o yıl için (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564) Kurum tarafından belirlenen kontenjan kadar aday sınavda başarılı olmuş sayılır. Sınavda başarılı sayılan son aday ile aynı puanı alan aday veya adaylar olması durumunda bu adaylar da sınavda başarılı olmuş sayılır. (Ek cümleler:RG-15/6/2019-30802) İptaline karar verilen soruların olması halinde, bu sorular değerlendirme dışı bırakılır. Değerlendirme dışı bırakılan soruların puan değeri, geçerli sorulara eşit olarak dağıtılarak sorulara ilişkin yeni puan belirlenir. Sınavın uygulanması, sınav sorularının yayımlanması, itirazlar ve sınav sonuçlarının açıklanmasına ilişkin hususlar SEGEM tarafından hazırlanan Sigorta Hakemliği Sınavı Başvuru ve Uygulama Kılavuzunda belirlenir.
(3) Sınavda başarılı olanlar SEGEM tarafından ilan edilir ve başarılı olan adayların listesi (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564)Kuruma bildirilir. (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564) Kurumun(Değişik ibare:RG-22/4/2022-31817)yapacağı incelemede gerekli şartları taşıdığı tespit edilenler sigorta hakemliği listesine kaydedilmek üzere Sigorta Tahkim Komisyonuna bildirilir. Burada yer alan usul ve esaslar dışındaki sınava ilişkin kurallar SEGEM’in internet sitesinde yayımlanacak Sigorta Hakemliği Başvuru ve Uygulama Kılavuzunda yer alır.
(4) (Mülga:RG-22/4/2022-31817)
(5) (Mülga:RG-22/4/2022-31817)
(6) Hakemliğe devam edilebilmesi; (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564) Kurum tarafından belirlenecek kriterler çerçevesinde, atanma tarihinden itibaren her beş yılda bir Komisyon Başkanlığının görüşleri de dikkate alınmak suretiyle (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564) Kurum tarafından yapılacak değerlendirmeye bağlıdır.
(7) Sigorta hakemleri başka işle iştigal edebilir.
Hakem Listesi (Değişik başlık:RG-7/6/2023-32214)
MADDE 14 (3) – (1) (Değişik:RG-24/7/2013-28717) Hakemlik başvurusu kabul edilenlerden (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564) Kurum tarafından uygun görülenlerin kaydedilmesi amacıyla, sigorta hakemleri için ayrı, itiraz hakem heyetinde yer alacak sigorta hakemleri için ayrı olmak üzere Listeler tutulur. Bir hakem, birden fazla Listede yer alamaz. (Ek cümleler:RG-10/8/2021-31564) (Danıştay Onuncu Dairesinin 13/1/2022 tarihli ve E.:2021/5092 sayılı kararı ile yürütmesi durdurulan cümle: Hakemler Komisyon nezdinde görülen uyuşmazlıkları taraf vekili sıfatıyla takip edemez.) 12/1/2011 tarihli ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun hakimin yasaklılığına ve reddine ilişkin hükümleri hakemler hakkında da uygulanır.
(2) (Ek:RG-24/7/2013-28717)(3)Listeler sigorta hakemleri ile itiraz hakem heyetinde yer alacak sigorta hakemleri için hayat ve hayat dışı sigorta grupları esas alınarak tutulur. Ancak, Komisyon; ihtiyaç duyulması halinde, Listelerin içerik ve kapsamını yapılandırabilir. Listeler, İstanbul ve Büro bazında gösterilmek şartıyla Türkiye genelinde oluşturulur.
(3) (Değişik:RG-7/6/2023-32214) Dosya üstlenmesinde hukuki ve fiili engeller bulunan hakemler, bu amaçla tutulan ayrı bir listede yer alır. Buna göre;
a) Mücbir nedenler, umulmayan haller ve Komisyon tarafından haklı görülecek mazeretleri nedeniyle geçici bir süreyle fiilen hakemlik yapması mümkün olmayan kişiler,
b) Kanunun 30 uncu maddesinin on dokuzuncu fıkrası uyarınca sigorta hakemliği yapması yasaklanmış kişiler,
c) Kurul veya Yargıtaydaki görevleri devam ettiği süre boyunca yedinci fıkrada sayılan kişiler,
fiilen sigorta ya da itiraz hakemliği yapamaz ve bu listede izlenir. Sigorta hakemlerinde, belirtilen listede bulunma haline sebep olan durumların sona ermesi halinde, listede ilgili değişikliğin yapılabilmesini teminen keyfiyet, ilgili hakem tarafından derhal Komisyona bildirilir. Bu fıkra uyarınca düzenlenen listede bulunanlar, kayıt tarihinden itibaren her beş yılda bir Komisyon Başkanlığının görüşleri de dikkate alınmak suretiyle Kurum tarafından değerlendirilir ve bunların genel listeye kaydı yapılabilir.
(4) (3) Sigorta hakeminin ismi, Kanunun 30 uncu maddesinin onbirinci fıkrasında belirtilen hallerde (Değişik ibare:RG-7/6/2023-32214)Hakem Listesinden silinir.
(5) (3)(Değişik:RG-10/8/2021-31564) Listeler altı aylık dönemler itibariyle Adalet Bakanlığına ve Kuruma bildirilir.
(6) (Değişik:RG-7/6/2023-32214) Hakem ihtiyacının karşılanması amacıyla, uyuşmazlıkların sayısını ve türünü dikkate alarak gerekli şartları taşıyan hakemleri hayat ve hayat dışı grupları arasında aktarmaya ve en az on yıl sigorta hakemliği yapmış olanlar arasından deneyim ve uzmanlık alanı gibi kriterlere göre seçilecek kişileri itiraz hakemliği listesine geçirmeye Komisyonun talebiyle Kurum yetkilidir. Buna ilişkin usul ve esaslar Kurum onayıyla Komisyon tarafından belirlenir.
(7) (Değişik:RG-7/6/2023-32214) Kanunun 30 uncu maddesinin sekizinci fıkrasında belirtilen nitelikler ile bu Yönetmeliğin 13 üncü maddesinde düzenlenen deneyim şartlarını taşımak kaydıyla; en az 6 ay süreyle görev yapmış olan Kurul başkan ve üyeleri ile Yargıtay Büyük Genel Kurulunun iş bölümü kararına göre taraflardan biri sigorta şirketi olan ve sigorta sözleşmelerinden kaynaklanan uyuşmazlıkları çözmekle görevli daireleri ile iş kazaları ve meslek hastalığından kaynaklanan tazminat ve rücu davalarında sigorta şirketinin de taraf olduğu uyuşmazlıkları çözmekle görevli dairelerinde de en az 6 ay süreyle görev yapmış olan başkan ve üye hakimler Komisyona müracaatlarına istinaden itiraz hakemi olarak listeye doğrudan kaydedilir.
Tarafsızlık taahhütnamesi
MADDE 14/A – (Ek:RG-19/1/2016-29598) (Danıştay Onuncu Dairesinin 13/10/2021 tarihli ve E.:2016/553; K.:2021/4718 sayılı kararı ile iptal madde; Danıştay İDDK’nın 21/4/2022 tarihli E.:2022/271, K.:2022/1550 sayılı Onama kararı ile mezkûr karar kesinleşmiştir.)
Sigorta Tahkim Sistemine üyelik ve katılım payının ödenmesi (Değişik madde başlığı:RG-24/7/2013-28717)(4)
MADDE 15 – (1) Sigortacılık yapan kuruluşlardan, sigorta tahkim sistemine üye olmak isteyenler, durumu yazılı olarak Komisyona bildirir. Sisteme üyelik sabit katılım payının ödenmesiyle başlar. Sisteme üye olunmadan önce sigorta ettirenlerle bu Yönetmelik çerçevesinde tahkim anlaşması yapılamaz.
(2) Katılma payını ödemeyen üyeye, ödemeyi gecikme faizi ile birlikte yapması için Komisyon tarafından on beş günlük süre verilir. Bu sürenin sonunda katılım payının ödenmemesi durumunda üye sistemden çıkartılır. Bu durum, üyelik döneminde yapılan sözleşmelerden doğan uyuşmazlıkların çözümü için ilgililerin tahkim sistemine başvurma hakkına halel getirmez. Ancak, bu uyuşmazlıkların çözümü için yapılan giderler için eski üyeye rücu edilir.
(3) (Ek:RG-24/7/2013-28717)(4)Kanunun 30 uncu maddesinin birinci fıkrası gereği ilgili uyuşmazlık için tahkim sisteminde yer alan risk üstlenicilerden dosya başına katılım payını ödemeyenlere, ödemeyi gecikme faizi ile birlikte yapması için Komisyon tarafından on beş günlük süre verilir. Bu sürenin sonunda katılım payının ödenmemesi durumunda ödeme yapılana kadar müteakip dosyalardaki katılım payı yüzde yirmibeş oranında fazla hesaplanır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Sigorta Tahkim Sisteminin İşleyişi
Sigorta Tahkim Sistemine başvuru ve hakem ataması
MADDE 16 – (1) (Değişik:RG-7/6/2023-32214) Tahkim için, Komisyonun merkezine, başvuru yapan kişinin ikametgâhının bulunduğu ya da rizikonun gerçekleştiği yerdeki büroya veya Komisyonun elektronik ortamından başvurulabilir. Uyuşmazlık başvurularında; Komisyonun internet sayfasında yayımlanan güncel başvuru formu, uyuşmazlığa ilişkin bilgi ve belgeler, başvuru ücreti ile tebligat giderinin yatırıldığına dair belgelerin yer alması gerekir.
(2) Uyuşmazlığın hayat veya hayat dışı sigortalardan hangisine girdiğine karar verilerek dosya, bu konudaki uzmanlığına göre ilgili raportöre havale edilir. Başvurunun büroya yapılması durumunda inceleme, büro raportörlerince gerçekleştirilir. Raportör tarafından dosya üzerinde, aşağıdaki hususlar dikkate alınarak, ön inceleme yapılır.
a) Sigortacılık yapan kuruluşa gerekli başvuruların yapılıp yapılmadığının, yapılmışsa talebinin kısmen ya da tamamen olumsuz sonuçlandığının ya da sigortacılık yapan kuruluşun (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564)onbeş işgünü içinde cevap vermediğinin değerlendirilmesi.
b) Uyuşmazlığın mahkemeye, (Ek ibare:RG-7/6/2023-32214)İcra ve İflas Kanununa göre icra takibine, Hukuk (Mülga ibare:RG-19/1/2016-29598) (...) Muhakemeleri Kanununa göre tahkime ya da Tüketici Sorunları Hakem Heyetine intikal edip etmediğinin ilgilinin beyanı esas alınarak tespiti.
(3) Yapılan ön inceleme sonucunda, dosyanın Komisyon tarafından değerlendirmeye alınamayacağı anlaşılırsa durum ilgiliye derhal bildirilir ve başvuru ücretinin (Değişik ibare:RG-7/6/2023-32214)yarısı iade edilir.
(4) Raportör incelemeye başlamadan önce başvurunun geri çekilmesi halinde de başvuru ücretinin iadesine ilişkin üçüncü fıkra hükmü geçerlidir.
(5) (Değişik:RG-14/6/2018-30451)(7) Ön incelemeyi tamamlayan raportör dosyayı, uyuşmazlığın çözümü için gerekli olan bilgi ve belge eksikliği açısından inceler. Uyuşmazlığın bilgi ve belge eksikliğinden kaynaklandığının anlaşılması halinde raportördurumu taraflara bildirir ve taraflara bilgi vermek kaydıyla dosyayı kapatır. Bu durumda, başvuru ücretinin yüzde ellisi başvuru sahibine iade edilir. Değer kaybı talepleri ilgili mevzuatında önceden belirlenen formül, yöntem veya ölçütlere göre başvuru sahibinin isteğine bağlı olarak, Komisyonun danışmanlık hizmetleri çerçevesinde raportörlertarafından sonuçlandırılır. Bu kapsamda yer alan dosyalar için raportörler tarafından komisyon listesine kayıtlı sigorta eksperlerinden sıra usulüne göre danışmanlık hizmeti alınır. Bu çerçevede hazırlanacak raporlar, ilgili mevzuatına uygun hesaplama yapıldığı belirtilmek suretiyle raportörler tarafından onaylanarak sonuçlandırılır. Buna rağmen, başvuru sahibi tarafından hakeme gidilmesinin talep edilmesi halinde hakemler tarafından yeniden bilirkişi tayin edilemez. Bu fıkra çerçevesinde verilecek danışmanlık hizmeti için, sigorta eksperlerine ödenecek ücret ile Komisyonun belirleyeceği başvuru ücreti başvuru yapanlardan alınır. Ücret ve masraf payı maktu olarak Komisyon tarafından önerilir ve Müsteşarlıkça onaylanır. (8)
(6) Raportör dosyaya ilişkin incelemesini onbeş gün içinde tamamlamak zorundadır. Ön inceleme ile sonuçlandırılamayan başvurular için rapor hazırlanır. Büroda incelenen uyuşmazlıklara ilişkin rapor, gerekli görülen hallerde dosyayla birlikte derhal Komisyon merkezine iletilir.
(7) (Değişik:RG-22/4/2022-31817) Komisyon merkezinde, öncelikle uyuşmazlığın çözümü için heyet oluşturulmasının gerekliliği incelenir. Ancak uyuşmazlık konusu miktarın, Kurum tarafından Kanunun 30 uncu maddesinin yirmi ikinci fıkrasına göre belirlenen miktar ve üzerinde olduğu durumlarda heyet oluşturulması zorunludur. Heyet oluşturulan durumlarda, listede hukukçu bulunması halinde, en az biri hukukçu olacak şekilde, en az üç kişiden oluşan heyet, kararını çoğunlukla verir.
(8) (Değişik:RG-19/1/2016-29598) Dosya, konusuna göre hayat veya hayat dışı sigorta grubuna göre sınıflandırıldıktan sonra hakem seçimi, 14 üncü maddenin üçüncü fıkrası hükmü saklı kalmak kaydıyla, genel listeden sıra usulüne göre yapılır. Sıra usulünde sigorta hakemlerinin uzmanlık alanları esas alınır. Listenin başındaki sigorta hakeminin uzmanlık alanı, uyuşmazlığın çözümü için uygun değilse, sıradaki uzmanlık alanı uyan ilk hakem atanır. Komisyon Müdürü, (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564) Kurumun belirlediği esaslar çerçevesinde, uzmanlık alanı, üstlendiği görevler, coğrafi kriterler ve hakemin iş yükü gibi hususları göz önünde bulundurarak hakem atanmasına ilişkin ilkeleri belirlemeye yetkilidir.
(9) Atanan hakem veya hakemler, uyuşmazlığın taraflarına derhal bildirilir.
(10) Tarafların açık ve yazılı muvaffakati ile uzatılmadığı sürece, hakemler görevlendirildikleri tarihten itibaren en geç dört ay içinde karar vermeye mecburdur. (Mülga ikinci ve üçüncü cümle:RG-24/7/2013-28717)(4)(…) (Ek cümle:RG-7/6/2023-32214) Mücbir nedenler, umulmayan haller ve Hakem Listesinden silinme halinde sonuçlanmayan başvurular için yeni hakem görevlendirmesi yapılması durumunda, yeni görevlendirilen sigorta hakemi görevlendirildiği tarihten itibaren en geç dört ay içinde, itiraz hakemi iki ay içinde karar vermeye mecburdur.
(11) (Ek:RG-19/1/2016-29598) Komisyon Müdürü, (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564) Kurumun uygun görüşü ile ilgili mevzuata uygun olarak yargılamanın işleyişi ile hakem kararlarının şekil yönünden içeriğine ilişkin bilişim temelli usuller getirir.
(12) (Ek:RG-19/1/2016-29598)(Değişik:RG-14/6/2018-30451)(7) Hakem, çözümü hukuk dışında özel veya teknik bilgiyi gerektiren hallerde, taraflardan birinin talebi üzerine yahut kendiliğinden, bilirkişinin oy ve görüşünün alınmasına karar verir. Hakemler hakkındaki yasaklılık ve ret sebepleriyle ilgili kurallar, bilirkişiler bakımından da uygulanır. Bu kapsamda, hakem ve bilirkişi ile taraf ve bilirkişi arasındaki ilişki bakımından 17 nci ve 18 inci maddeler kıyasen uygulanır. Komisyon Başkanlığı (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564) Kurumun belirleyeceği esaslar çerçevesinde her yıl hakemlerin başvuracakları bilirkişi listesini düzenler. (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564) Kurumun belirleyeceği esaslar doğrultusunda bilirkişiler bu listelerden seçilir. Bilirkişi ücret tarifesi Komisyon Başkanlığının görüşü alınarak (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564) Kurum tarafından belirlenir. Fiilen sigorta hakemliği ya da itiraz hakemliği yapan kişi, Komisyon tarafından oluşturulan bilirkişi listesinde yer alamaz.
(13) (Ek:RG-19/1/2016-29598) Tarafların avukat ile temsil edildiği hallerde, taraflar aleyhine hükmedilecek vekâlet ücreti, her iki taraf için de Avukatlık Asgarî Ücret Tarifesinde yer alan asliye mahkemelerinde görülen işler için hesaplanan vekâlet ücretinin beşte biridir.
(14) (Ek:RG-7/6/2023-32214) Tek ve heyet koordinatörü hakemlere bir ayda en fazla yetmiş adet uyuşmazlık dosyası atanır. Komisyona yapılan yüksek başvuru sayısına istinaden bu adetten daha fazla atama yapılması gerekmesi halinde Komisyon keyfiyeti Kuruma bildirerek atama yapabilir. Dönemsel ve arızi nedenlere bağlı durumlar hariç, altışar aylık periyotlar itibarıyla atanan dosya sayısının belirlenen adedin üzerinde gerçekleşmesi halinde Kurum gerekli sayıda yeni hakemi listeye eklemek için 13/A maddesine göre hakemlik sınavı açar.
İtiraz hakem heyetleri, heyete başvuru ve atama
MADDE 16/A – (Ek:RG-24/7/2013-28717)(4)
(1) (Değişik:RG-7/6/2023-32214) İtiraz hakem heyetine başvuru, Komisyonun internet sayfasında yayımlanan güncel itiraz başvuru formu ile itiraz başvuru ücreti ve tebligat giderlerinin yatırıldığını gösteren belge ile birlikte Komisyonun merkezine veya başvurunun yapıldığı yerdeki büroya ya da Sigorta Tahkim Komisyonuna elektronik ortamda yapılır. İtirazın süresi içinde usulüne uygun yapılıp yapılmadığı itiraz yetkilisince incelenir. Yapılan incelemede, itirazın değerlendirmeye alınamayacağı anlaşılırsa durum ilgiliye bildirilir ve yatırılan ücretin yüzde doksanı iade edilir.
(2) İtiraz hakem heyetleri, Yönetmeliğin 14 üncü maddesinin ikinci fıkrası çerçevesinde oluşturulur. Hakem seçimi, itiraz hakem heyeti listesinden sıra usulüne göre yapılır. Sıra usulünde sigorta hakemlerinin uzmanlık alanları esas alınır. Listenin başındaki sigorta hakeminin uzmanlık alanı, uyuşmazlığın çözümü için uygun değilse, sıradaki uzmanlık alanı uyan ilk hakem atanır. Uyuşmazlığın daha kısa sürede ve etkin bir biçimde çözümlenebilmesi amacıyla, uzmanlık alanı koşuluna uymak kaydıyla hakem atamasında coğrafi kriterlerle birlikte (Ek ibare:RG-10/8/2021-31564)Komisyona yapılan itiraz başvuru sayıları ve hakemin iş yükü de dikkate alınır.
(3) İtiraz Hakem Heyeti, uyuşmazlığın taraflarına derhal bildirilir.
Hakem kararlarının bildirimi ve saklanması
MADDE 16/B – (Ek:RG-24/7/2013-28717)(4)
(1) Sigorta hakemleri ve İtiraz Hakem Heyeti, kararlarını Komisyon Müdürüne tevdi eder. Komisyon Müdürü en geç üç iş günü içinde kararı taraflara (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564)bildirir ve ayrıca kararın aslı dosya ile birlikte Komisyonda saklanır.
(2) (Mülga:RG-10/8/2021-31564)
(3) (Mülga:RG-10/8/2021-31564)
Hakemi red nedenleri
MADDE 17 – (1) Aşağıdaki hallerde taraflar, atanan hakem veya hakemleri, atamayı öğrendiği tarihten itibaren (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564)beş iş günü içinde yazılı olarak reddedebilir.
a) Hakem taraflardan birine öğüt vermiş ya da yol göstermişse.
b) Hakem taraflardan biri veya ilgili bir üçüncü kişi karşısında kanunen gerekmediği halde görüşünü bildirmişse.
c) Hakem, tanık, bilirkişi, Hukuk (Mülga ibare:RG-19/1/2016-29598) (...) Muhakemeleri anlamında hakem, veya hakim sıfatıyla dinlenmiş veya hareket etmişse.
ç) Hakem taraflardan biriyle dördüncü dereceye kadar yansoy hısımlığı varsa.
d) Hakem ile taraflardan biri arasında bir dava veya düşmanlık bulunuyorsa.
e) Hakemin tarafsızlığından şüpheye düşülmesini gerektirecek önemli sebepler varsa.
Hakemin uyuşmazlığa bakamayacağı haller
MADDE 18 – (Değişik:RG-19/1/2016-29598)
(1) Hakem, aşağıdaki hâllerde uyuşmazlıklara bakamaz, talep olmasa bile çekinmek zorundadır:
a) Kendisine ait olan veya doğrudan doğruya ya da dolayısıyla ilgili olduğu davada,
b) Aralarında evlilik bağı kalksa bile eşinin davasında,
c) Kendisi veya eşinin altsoy veya üstsoyunun davasında,
ç) Kendisi ile arasında evlatlık bağı bulunanın davasında,
d) Üçüncü derece de dâhil olmak üzere kan veya kendisini oluşturan evlilik bağı kalksa dahi kayın hısımlığı bulunanların davasında,
e) Nişanlısının davasında,
f) İki taraftan birinin vekili, vasisi, kayyumu veya yasal danışmanı sıfatıyla hareket ettiği davada,
g) Tahkim sırasında, yönetiminde bulunduğu tüzel kişiye ait uyuşmazlıklar,
ğ) (Danıştay Onuncu Dairesinin 13/10/2021 tarihli ve E.:2016/735; K.:2021/4719 sayılı kararı ile iptal bent; Danıştay İDDK’nın 6/10/2022 tarihli E.:2022/1096, K.:2022/2746 sayılı Onama kararı ile mezkûr karar kesinleşmiştir.)
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli Hükümler
Bilgilendirme ve eğitim (Değişik başlık:RG-14/6/2018-30451)
MADDE 19 – (1) Komisyon, sigorta uyuşmazlıkları ile ilgili olarak sigorta sektörünün ve kamunun bilgilendirilmesi amacıyla uygun araçlar ile gerekli faaliyetleri yürütür. Komisyon, faaliyetleri ile ilgili duyuruları yapmak ve kamuya bilgi sağlamak üzere bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç bir yıl içinde internet sitesi oluşturur. İnternet sitesinde gerekli duyurular, Komisyon ve işleyişi hakkında bilgiler, hakem listesi ve Komisyona başvuru şartları yer alır.
(2) Komisyonun faaliyetleri ile ilgili olarak üç aylık bülten yayımlanır. Bültende, tahkim sistemi ile ilgili haber ve duyurular yer alır.
(3) (Mülga:RG-10/8/2021-31564)
(4) (Ek:RG-14/6/2018-30451) Sigorta ve itiraz hakemleri ilk defa görevlendirilmeye başlamadan önce düzenlenen eğitime katılmak zorundadır.
(5) (Ek:RG-14/6/2018-30451) Sigorta ve itiraz hakemleri tarihi ve programı önceden duyurulacak yenileme eğitimine beş yılda bir katılır. Beş yıllık sürenin hesabında ilk görevlendirilme veya yenileme tarihi esas alınır.
(6) (Ek:RG-14/6/2018-30451) Bu maddenin beşinci fıkrasında belirtilen eğitimi süresi içerisinde almamış olan hakemlere eğitim tamamlanıncaya kadar yeni görevlendirme yapılmaz.
(7) (Ek:RG-14/6/2018-30451) Sigorta ve itiraz hakemlerine verilecek eğitimin kapsamı ve süresi Komisyon başkanlığının önerisi üzerine (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564)Kurum tarafından belirlenir.
Faaliyet raporu ve denetim
MADDE 20 – (1) Komisyonun faaliyetlerinin periyodik olarak denetlenebilmesi için yıllık olarak (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564)Kuruma ve Birliğe tüm faaliyetler ile ilgili detaylı bir rapor sunulur. Raporda, personel durumu, faaliyetlere ilişkin istatistiki bilgiler, Komisyon bütçesi ve diğer hususlar yer alır.
Gizlilik
MADDE 21 – (1) Komisyon tarafından yapılan yayımlarda yer alan istatistiki bilgiler ya da örnek teşkil edecek olaylara ilişkin kamuya aktarılan görüşler ile Hakem Karar Dergisinde yer alan kararlarda gizlilik ilkesi uyarınca özel bilgilere yer verilmez.
ALTINCI BÖLÜM
(Değişik bölüm başlığı:RG-24/7/2013-28717)
Geçici ve Son Hükümler
Dosya üstlenmesinde hukuki ve fiili engeller bulunan hakemler
GEÇİCİ MADDE 1 –(Ek:RG-19/1/2016-29598)
(1) Komisyon 14 üncü maddenin üçüncü fıkrasının (c) bendi kapsamındaki mevcut hakemleri ilgili listelere bu maddenin yayımı tarihinden itibaren bir ay içinde konumlandırır. Mevcut hakemler durumlarını bu maddenin yayımlandığı tarihten itibaren bir yıl içinde bu Yönetmelik hükümlerine uygun hale getirir. Müsteşarlık bu sürenin yarısına kadar artırılması hususunda yetkilidir.
Geçici itiraz hakem heyetinin atanması
GEÇİCİ MADDE 1 – (Ek:RG-24/7/2013-28717)(9)
(1) 18/9/2013 tarihi itibarıyla sınav sürecinin sonuçlandırılamaması nedeniyle itiraz hakem heyetinin oluşturulamaması durumunda ihtiyaç hâlinde Komisyon tarafından itiraz hakem heyetinde yer alabilecek nitelikteki sigorta hakemleri arasından gönüllülük esasına göre Müsteşarlıkça yapılacak değerlendirme sonucunda yeterli sayıda atama yapılır. Bu şekilde geçici atanan hakemlerinin görev süresi bir yılı aşmamak kaydıyla asıl hakemler atanana kadar devam eder. Atanan asıl hakemler nedeniyle hangi geçici hakemlerin görev süresinin biteceği Müsteşarlıkça yapılacak kura usulüyle belirlenir.
Eğitim şartının sağlanması
GEÇİCİ MADDE 2 – (Ek:RG-24/7/2013-28717)(4) (Mülga:RG-18/4/2019-30749)
Yürürlük
MADDE 22 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 23 – (Değişik:RG-18/4/2019-30749)
(1) Bu Yönetmelik hükümlerini (Değişik ibare:RG-10/8/2021-31564)Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu Başkanı yürütür.
______________
(1) 24/7/2013 tarihli ve 28717 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan yönetmelik değişikliği ile bu maddenin birinci fıkrasına (e) bendi eklenmiş ve müteakip bentler buna göre teselsül ettirilmiştir.
(2) 24/7/2013 tarihli ve 28717 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan yönetmelik değişikliği ile bu maddeye 3, 4 ve 5 inci fıkralar eklenmiş olup müteakip fıkra buna göre teselsül ettirilmiştir.
(3) 24/7/2013 tarihli ve 28717 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan yönetmelik değişikliği ile bu maddeye 2 nci fıkra eklenmiş olup müteakip fıkralar buna göre teselsül ettirilmiştir.
(4)Bu değişiklik 18/10/2013 tarihinde yürürlüğe girer.
(5) 19/1/2016 tarihli ve 29598 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmelik değişikliği ile bu maddeye 4 üncü fıkra eklenmiş olup müteakip fıkralar buna göre teselsül ettirilmiştir.
(6)19/1/2016 tarihli ve 29598 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmelik değişikliği ile bu maddeye 3 üncü fıkra eklenmiş olup müteakip fıkralar buna göre teselsül ettirilmiştir.
(7) Bu değişiklik yayımı tarihinden iki ay sonra yürürlüğe girer.
(8) Danıştay Onuncu Dairesinin 18/10/2018 tarihli ve Esas No: 2018/2946 16. Maddesinin 5. Fıkrasını değiştiren ‘Değer kaybı talepleri ilgili mevzuatında önceden belirlenen formül, yöntem veya ölçütlere göre başvuru sahibinin isteğine bağlı olarak, Komisyonun danışmanlık hizmetleri çerçevesinde raportörlertarafından sonuçlandırılır. Bu kapsamda yer alan dosyalar için raportörler tarafından komisyon listesine kayıtlı sigorta eksperlerinden sıra usulüne göre danışmanlık hizmeti alınır. Bu çerçevede hazırlanacak raporlar, ilgili mevzuatına uygun hesaplama yapıldığı belirtilmek suretiyle raportörler tarafından onaylanarak sonuçlandırılır. Buna rağmen, başvuru sahibi tarafından hakeme gidilmesinin talep edilmesi halinde hakemler tarafından yeniden bilirkişi tayin edilemez. Bu fıkra çerçevesinde verilecek danışmanlık hizmeti için, sigorta eksperlerine ödenecek ücret ile Komisyonun belirleyeceği başvuru ücreti başvuru yapanlardan alınır. Ücret ve masraf payı maktu olarak Komisyon tarafından önerilir ve Müsteşarlıkça onaylanır.’ Şeklindeki düzenlemenin yürütmesinin durdurulmasına karar verilmiştir.
(9) 15/6/2019 tarihli ve 30802 sayılı Resmî Gazete’ de yayımlanan değişiklik ile bu fıkraya (h) bendinden sonra gelmek üzere (ı) bendi eklenmiş ve diğer bent buna göre teselsül ettirilmiştir.
(10) 10/8/2021 tarihli ve 31564 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan değişiklik ile Yönetmeliğin 13/B maddesine dördüncü fıkradan sonra gelmek üzere beşinci fıkra eklenmiş ve diğer fıkralar buna göre teselsül ettirilmiştir.
Yönetmeliğin Yayımlandığı Resmî Gazete’nin Tarihi Sayısı
17/8/2007 26616
Yönetmelikte Değişiklik Yapan Yönetmeliklerin Yayımlandığı Resmî Gazetelerin Tarihi Sayısı
1. 24/7/2013 28717
2. 19/1/2016 29598
3. 14/6/2018 30451
4. 18/4/2019 30749
5. 15/6/2019 30802
6. 10/8/2021 31564
7. 25/9/2021 31609
8. 22/4/2022 31817
9. 7/6/2023 32214