Genel güvenliğin kasten tehlikeye sokulması suçu
Genel güvenliğin kasten tehlikeye sokulması suçu nedir?
Madde 170- (1) Kişilerin hayatı, sağlığı veya malvarlığı bakımından tehlikeli olacak biçimde ya da kişilerde korku, kaygı veya panik yaratabilecek tarzda;
a) Yangın çıkaran,
b) Bina çökmesine, toprak kaymasına, çığ düşmesine, sel veya taşkına neden olan,
c) Silahla ateş eden veya patlayıcı madde kullanan,
kişi, altı aydan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(2) Yangın, bina çökmesi, toprak kayması, çığ düşmesi, sel veya taşkın tehlikesine neden olan kişi, üç aydan bir yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır.
TCK 170. Gerekçesi –
Madde metninde, genel güvenliği kasten tehlikeye sokan fiiller, suç olarak tanımlanmıştır.
Maddenin birinci fıkrasında, bu suçu oluşturan seçimlik hareketler, yangın çıkarmak; bina çökmesine, toprak kaymasına, çığ düşmesine, sel veya taşkına neden olmak; silâhla ateş etmek veya izinsiz patlayıcı madde kullanmak, olarak belirlenmiştir. Ancak, bu fiiller dolayısıyla cezaya hükmedebilmek için, kişilerin hayatı, sağlığı veya malvarlığı bakımından somut bir tehlikenin meydana gelmesi gerekir. Böylece, söz konusu suç, bir somut tehlike suçu olarak tanımlanmıştır.
Maddenin ikinci fıkrasında ise, bir soyut tehlike suçu tanımına yer verilmiştir. Bu hükümde, yangın, bina çökmesi, toprak kayması, çığ düşmesi, sel veya taşkın tehlikesine neden olmak, ayrı bir suç olarak tanımlanmıştır. Bu fiiller dolayısıyla cezaya hükmedebilmek için, kişilerin hayatı, sağlığı veya malvarlığı bakımından somut bir tehlikenin meydana gelmesi gerekmemektedir.
Bu fiillerin işlenmesiyle bir zarar neticesinin meydana gelmesi hâlinde, meydana gelen zarara ve bu zararın meydana gelmesi açısından failin kast veya taksirine göre başka suçlar oluşacaktır. Örneğin, toplumda genel güvenliği tehlikeye sokan bir etki meydana getiren fiiller sonucunda bir veya birkaç kişi ölmüş veya yaralanmış ya da kişiler malvarlığı itibarıyla zarar görmüş olabilir. Bu gibi durumlarda, farklı neviden fikri içtima hükümlerinin uygulanması gerekir.
Genel güvenliğin kasten tehlikeye sokulması suçu ve Şikayet
Genel güvenliğin kasten tehlikeye sokulması suçu (m.170 TCK) şikayete tabi suçlardan DEĞİLDİR.
Genel güvenliğin kasten tehlikeye sokulması suçu ve Uzlaştırma
Ceza Muhakemesi hukukunda, mağdurların haklarının korunması ve suç faillerinin topluma kazandırılması amacıyla gelişen uzlaştırma; mağdur ve failin, özgür iradeleriyle kabul etmeleri hâlinde, tarafsız bir üçüncü kişinin yardımıyla, suçtan ortaya çıkan sorunların çözümüne aktif olarak katıldıkları bir süreçtir.
Genel güvenliğin kasten tehlikeye sokulması suçu Uzlaştırmaya tabi suçlardan değildir.
Genel güvenliğin kasten tehlikeye sokulması suçu ve Seri muhakeme usulü
Seri muhakeme usulü, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 250. maddesinde düzenlenmiştir. Anılan maddenin birinci fıkrasında seri muhakeme usulü kapsamındaki suçlar tahdidi olarak belirtilmiştir. Buna göre usul; katalog halinde yer verilen suçlarda, soruşturma evresi sonunda Cumhuriyet savcısı tarafından kamu davası açılması için yeterli şüpheye ulaşıldığında ve bu suçlarla ilgili olarak kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar verilmediği takdirde uygulanmaktadır.
Belli suçlarda muhakeme sürecini kısaltmayı ve bu suçlara hızlı ve etkili bir şekilde karşılık verilmesini hedefleyen seri muhakeme usulüne ilişkin hükümler, 01/01/2020 tarihi itibarıyla yürürlüğe girmiştir.
5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 250. maddesinin birinci fıkrasında seri muhakeme usulünün uygulanacağı suçlar sınırlı olarak sayılmıştır.
- Hakkı olmayan yere tecavüz (TCK m.154, ikinci ve üçüncü fıkra),
BU SUÇLAR KAPSAMINDA OLDUĞUNDAN SERİ MUHAKEMEYE TABİDİR.
Genel güvenliğin kasten tehlikeye sokulması suçu ve Basit Yargılama usulü
24/10/2019 tarihli Resmî Gazete'de yayımlanan 7188 sayılı Kanun ile ceza muhakemesinde geleneksel kovuşturma usulüne alternatif oluşturacak basit yargılama usulü ceza adalet sistemimize dahil edilmiş ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 251 ve 252 nci maddelerinde düzenlenmiştir.
Basit yargılama usulü ile iddianamenin kabul edilmesi sonrasında adli para cezasını ve/veya üst sınırı iki yıl veya daha az süreli hapis cezasını gerektiren suçlarda, yargılamayı bir kısım usul işlemlerinden arındırıp, mahkemelere duruşma açmaksızın dosya üzerinden karar verebilme imkanı tanınmaktadır.
Genel güvenliğin kasten tehlikeye sokulması suçu m. (170/2) kapsamında basit yargılamaya tabidir.