Türkiye Ulusal Coğrafi Bilgi Sistemi (TUCBS) Nedir?
- burakalemdar
- 15 saat önce
- 2 dakikada okunur

Türkiye Ulusal Coğrafi Bilgi Sistemi (TUCBS), kamu kurumları tarafından üretilen tüm mekânsal verilerin ortak standartlarla paylaşılmasını amaçlayan ulusal bir altyapıdır. Bu sistemin vatandaşlara açık yüzü olan Ulusal Coğrafi Bilgi Platformu, imar, çevre, mülkiyet ve planlama süreçlerinde önemli bir dijital başvuru kaynağıdır.
Bu makale, özellikle imar ve taşınmaz hukuku bakımından TUCBS’nin uygulamada nasıl kullanılabileceğini ve hangi aşamalarda hukuki değerlendirme yapılması gerektiğini ele almaktadır.
Not: Bu yazı, web sitemizde yer alan “Sakarya’da İmar Durumu ve Online İmar Uygulamaları” ve “e-Plan Mobil Uygulaması – İmar Planlarına Dijital Erişim” başlıklı yazılarla birlikte okunmalıdır.
Ulusal Coğrafi Bilgi Platformu’nda Hangi Veriler Yer Alır?
TUCBS kapsamında platform üzerinden erişilebilen başlıca veriler şunlardır:
Parsel ve ada bilgileri
Arazi kullanım kararları
Üst ölçekli plan sınırları
Çevresel ve mekânsal katmanlar
Bu veriler, özellikle imar sorgulama ve yatırım öncesi hukuki risk analizi açısından önemli bir bilgilenme aracıdır.
TUCBS İmar Hukukunda Nasıl Kullanılır?
1. Yatırım Öncesi Ön İnceleme
Bir taşınmazın imara açılması ihtimali, çevresindeki plan kararları ve gelişim aksları, TUCBS harita katmanları üzerinden ön değerlendirmeye tabi tutulabilir. Bu aşamada elde edilen bilgiler, yatırım kararının hukuki fizibilitesini anlamaya yardımcı olur.
2. Plan Değişikliklerinin Takibi
Nazım imar planı kararları ve bölgesel gelişim alanları, TUCBS üzerinden görülebilir. Özellikle plan değişikliklerine karşı açılacak davalarda, üst ölçekli plan uyumu önemli bir ölçüttür.
3. Davalarda Delil Niteliği
Uygulamada TUCBS çıktıları, idari davalarda destekleyici teknik veri olarak sunulabilmektedir. Ancak tek başına resmi imar durumu belgesi yerine geçmez.
Hukuki Sınırlar ve Yanlış Kullanımlar
Sıklıkla yapılan hatalardan biri, TUCBS üzerinden görülen bilgilerin bağlayıcı imar durumu olarak kabul edilmesidir. Oysa;
TUCBS bilgilendirme amaçlıdır,
İmar hakkı doğurmaz,
Ruhsat ve yapılaşma yetkisi vermez.
Kesin değerlendirme için belediyeden alınan imar durumu belgesi esas alınmalıdır.
Sakarya Özelinde TUCBS’nin Önemi
Sakarya’da kentsel gelişimin hızlı olduğu bölgelerde (Adapazarı, Serdivan, Erenler hattı), üst ölçekli plan kararlarının takibi TUCBS üzerinden yapılabilmektedir. Bu durum, plan değişikliklerine karşı açılacak davalarda ön analiz açısından büyük avantaj sağlar.
Diğer Yazılarımızla Bağlantı
Bu yazıda TUCBS’nin genel ve hukuki yönünü ele aldık. Uygulamada sıkça kullanılan imar durumu sorgulama, e imar ve belediye sistemleri hakkında detaylı bilgi için “Sakarya’da İmar Durumu ve Online İmar Uygulamaları” başlıklı yazımızı; imar planlarına doğrudan erişim için ise “e-Plan Mobil Uygulaması” rehberimizi incelemenizi öneririz.