Ceza Yargılamalarında Kafa Karıştıran İfadeler : Müşteki, şüpheli, sanık, tutuklu, hükümlü, hükümözlü nedir ve ne demektir?
Müşteki, şüpheli, müşteki şüpheli, sanık, tutuklu, hükümlü, hükümözlü nedir, ne demektir?
Ceza Yargılamalarında Kafa Karıştıran pek çok ifade mevcuttur. Bu ifadeler yargılamanın ağırlığının yanında zihnen kafa karışıklığı da yaratabilir. Bu yazımızda Müşteki, şüpheli, sanık, müşteki şüpheli, tutuklu, hükümlü, hükümözlü nedir ve ne demektir ne anlama gelmektedir sorularına cevap vermeye çalıştık.
Müşteki (Şikâyetçi) Nedir?
Şikâyet hakkı, bir suçun soruşturulması veya kovuşturulması için mağdur veya zarar gören kişiye tanınan bir haktır. Bu hak, hem gerçek kişilere hem de tüzel kişilere tanınmıştır. Tüzel kişiler, bu haklarını ilgili merci olan Cumhuriyet Başsavcılığına başvurarak kullanırlar. Şikâyet hakkını kullanan kişiye müşteki veya şikâyetçi denir.
Müşteki, Türk Dil Kurumu'na göre "yakınan, sızlanan, şikâyetçi" anlamına gelir. Hukuki bağlamda ise, müşteki bir suçtan zarar gören veya mağdur olan ve bu nedenle şikâyet hakkını kullanan kişidir. Şikâyet hakkını kullanarak davaya katılma talebinde bulunan müşteki, kovuşturma aşamasında katılan veya müdahil sıfatını alır.
Müşteki Sanık Ne Demek?
Müşteki şüpheli, suçtan zarar gören veya mağdur olan ve aynı zamanda suç isnadı altında bulunan kişidir. Kovuşturma aşamasında ise müşteki sanık, katılma talebinde bulunmadığı için katılan veya müdahil sıfatına sahip olmayan kişiyi ifade eder. Ancak, katılma talebinde bulunması durumunda sanık sıfatını alır.
Müştekinin Diğer Sıfatları Nelerdir?
Müşteki, suç oluşturan eylemden zarar gören veya mağdur olan kişi olup, aynı zamanda şikâyetçi sıfatını da taşır. Soruşturma aşamasında müşteki şüpheli, kovuşturma aşamasında ise katılan veya müdahil sıfatını alabilir.
Şüpheli Nedir?
Bir suç şüphesi altında bulunan kişidir. Suçun işlendiğine dair yeterli şüphe bulunduğunda bu kişi şüpheli olarak adlandırılır.
Şüpheli Hakları Nelerdir?
Şüpheliye, suçun ne olduğu konusunda bilgilendirme, avukat tutma, yakalanması durumunda bilgilendirme, susma hakkı, delillerin toplanmasını isteme hakkı gibi haklar tanınır.
Sanık Nedir?
Soruşturmanın ardından iddianameyle suçlanan kişidir. Mahkeme sürecinde suçlu bulunması durumunda sanık olarak kabul edilir.
Sanık Hakları Nelerdir?
Sanığa da şüphelinin hakları tanınır. Suç isnadı hakkında bilgilendirme, avukat tutma, yakalanması durumunda bilgilendirme, susma hakkı, delillerin toplanmasını isteme hakkı gibi haklar sanığa tanınır.
Tutuklu Nedir?
Suçun işlendiğine dair yeterli şüphe bulunduğunda veya kaçma, delilleri karartma gibi nedenlerle hürriyeti kısıtlanan kişidir. Soruşturma veya kovuşturma devam ederken tutuklanabilir.
Tutuklu Hakları Nelerdir?
Tutuklunun masumiyet karinesinden yararlanma hakkı, avukat tutma hakkı, delillerin toplanmasını isteme hakkı, hüküm aleyhine temyiz hakkı gibi haklar tanınır.
Hükümlü Nedir?
Hakkında mahkumiyet hükmü kesinleşen kişidir. Ceza infazı süreci başlamıştır.
Hükümlü Hakları Nelerdir?
Hükümlünün insan onuruna uygun koşullarda cezaevinde bulundurulması, hüküm aleyhine itiraz etme hakkı, ceza infaz kurumları tarafından alınan kararlara karşı itiraz hakkı gibi haklar tanınır.
Hükümözlü veya Hükmen Tutuklu Nedir?
Mahkumiyet hükmü kesinleşmemiş ancak halen tutuklu bulunan kişidir. Hakkında verilen hüküm henüz kesinleşmemiştir.