Trafik güvenliğini tehlikeye sokma suçu
Trafik güvenliğini tehlikeye sokma suçu nedir?
Madde 179- (1) Kara, deniz, hava veya demiryolu ulaşımının güven içinde akışını sağlamak için konulmuş her türlü işareti değiştirerek, kullanılamaz hale getirerek, konuldukları yerden kaldırarak, yanlış işaretler vererek, geçiş, varış, kalkış veya iniş yolları üzerine bir şey koyarak ya da teknik işletim sistemine müdahale ederek, başkalarının hayatı, sağlığı veya malvarlığı bakımından bir tehlikeye neden olan kişiye bir yıldan altı yıla kadar hapis cezası verilir.
(2) Kara, deniz, hava veya demiryolu ulaşım araçlarını kişilerin hayat, sağlık veya malvarlığı açısından tehlikeli olabilecek şekilde sevk ve idare eden kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.[64]
(3) Alkol veya uyuşturucu madde etkisiyle ya da başka bir nedenle emniyetli bir şekilde araç sevk ve idare edemeyecek halde olmasına rağmen araç kullanan kişi yukarıdaki fıkra hükmüne göre cezalandırılır.
TCK 179 Gerekçesi -
Madde metninde, trafik güvenliğini tehlikeye sokma suçu tanımlanmıştır.
Birinci fıkrada tanımlanan suç, kara, deniz, hava veya demiryolu ulaşımının güven içinde akışını sağlamak için konulmuş her türlü işareti değiştirerek, kullanılamaz hâle getirerek, konuldukları yerden kaldırarak, yanlış işaretler vererek, geçiş, varış, kalkış veya iniş yolları üzerine bir şey koyarak ya da teknik işletim sistemine müdahale ederek, başkalarının hayatı, sağlığı veya malvarlığı bakımından bir tehlikeye neden olunması ile oluşur.
İkinci fıkrada ise, kara, deniz, hava veya demiryolu ulaşım araçlarını kişilerin hayat, sağlık veya malvarlığı açısından tehlikeli olabilecek şekilde sevk ve idare edilmesi, ayrı bir suç olarak tanımlanmıştır. Bu suçun oluşabilmesi için, aracın, tehlikeli bir şekilde sevk ve idare edilmesi gerekir. Aracın sevk ve idaresinin salt trafik düzenine aykırılığı bu suçun oluşumuna neden olmayacaktır. Bu suçun oluşabilmesi için, aracın trafik düzenine aykırı olarak ve ayrıca kişilerin hayatı, sağlığı veya malvarlığı açısından tehlikeli olabilecek şekilde kullanılması gerekir. Bu suç ayrıca, trafik güvenliği için öngörülmüş bakım ve onarımlar yapılmadan aracın trafiğe çıkarılması hâlinde de işlenebilir. Ancak bunun için ayrıca, gerekli bakım ve onarımı yapılmamış aracın trafiğe çıkarılması suretiyle kişilerin hayatı, sağlığı veya malvarlığı açısından bir tehlikeye neden olunması gerekir. Bu bakımdan söz konusu suç, somut tehlike suçu niteliği taşımaktadır.
Maddenin üçüncü fıkrasında, alkol veya uyuşturucu madde etkisiyle ya da başka bir nedenle emniyetli bir şekilde araç sevk ve idare edemeyecek hâlde olmasına rağmen araç kullanan kişinin cezalandırılması öngörülmüştür. Bu bakımdan, örneğin, uzun süre araç kullanmak dolayısıyla yorgun ve uykusuz olan kişilerin araç kullanmaya devam etmesi hâlinde de bu suçun oluştuğunu kabul etmek gerekir.
Trafik güvenliğini tehlikeye sokma suçu ve Şikayet
Trafik güvenliğini tehlikeye sokma (TCK m.179) şikayete tabi suçlardan DEĞİLDİR.
Trafik güvenliğini tehlikeye sokma suçu ve Uzlaştırma
Ceza Muhakemesi hukukunda, mağdurların haklarının korunması ve suç faillerinin topluma kazandırılması amacıyla gelişen uzlaştırma; mağdur ve failin, özgür iradeleriyle kabul etmeleri hâlinde, tarafsız bir üçüncü kişinin yardımıyla, suçtan ortaya çıkan sorunların çözümüne aktif olarak katıldıkları bir süreçtir.
Trafik güvenliğini tehlikeye sokma suçu Uzlaştırmaya tabi suçlardan değildir.
Trafik güvenliğini tehlikeye sokma suçu ve Seri muhakeme usulü
Seri muhakeme usulü, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 250. maddesinde düzenlenmiştir. Anılan maddenin birinci fıkrasında seri muhakeme usulü kapsamındaki suçlar tahdidi olarak belirtilmiştir. Buna göre usul; katalog halinde yer verilen suçlarda, soruşturma evresi sonunda Cumhuriyet savcısı tarafından kamu davası açılması için yeterli şüpheye ulaşıldığında ve bu suçlarla ilgili olarak kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar verilmediği takdirde uygulanmaktadır.
Belli suçlarda muhakeme sürecini kısaltmayı ve bu suçlara hızlı ve etkili bir şekilde karşılık verilmesini hedefleyen seri muhakeme usulüne ilişkin hükümler, 01/01/2020 tarihi itibarıyla yürürlüğe girmiştir.
5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 250. maddesinin birinci fıkrasında seri muhakeme usulünün uygulanacağı suçlar sınırlı olarak sayılmıştır.
- Trafik güvenliğini tehlikeye sokma (TCK m.179, ikinci ve üçüncü fıkra),
BU SUÇLAR KAPSAMINDA OLDUĞUNDAN SERİ MUHAKEMEYE TABİDİR.
Trafik güvenliğini tehlikeye sokma suçu ve Basit Yargılama usulü
24/10/2019 tarihli Resmî Gazete'de yayımlanan 7188 sayılı Kanun ile ceza muhakemesinde geleneksel kovuşturma usulüne alternatif oluşturacak basit yargılama usulü ceza adalet sistemimize dahil edilmiş ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 251 ve 252 nci maddelerinde düzenlenmiştir.
Basit yargılama usulü ile iddianamenin kabul edilmesi sonrasında adli para cezasını ve/veya üst sınırı iki yıl veya daha az süreli hapis cezasını gerektiren suçlarda, yargılamayı bir kısım usul işlemlerinden arındırıp, mahkemelere duruşma açmaksızın dosya üzerinden karar verebilme imkanı tanınmaktadır.
Trafik güvenliğini tehlikeye sokma (TCK m.179, ikinci ve üçüncü fıkra) kapsamında basit yargılamaya tabidir.